حسابداری مالی
عباس افلاطونی؛ محمد خطیری
چکیده
مدیریت سود از طریق تغییر طبقه‌بندی اقلام صورت سود و زیان موضوعی است که در سال‌های اخیر موردتوجه پژوهشگران قرارگرفته و در پژوهش‌های داخلی نیز به‌صورت محدود به آن پرداخته شده است. به‌علاوه، با آن‌که پژوهش‌های خارجی تأثیر همه‌گیری کووید 19 بر مدیریت سود را موردتوجه قرار داده‌اند؛ در پژوهش‌های داخلی شواهد تجربی خاصی در خصوص شرکت‌های ...
بیشتر
مدیریت سود از طریق تغییر طبقه‌بندی اقلام صورت سود و زیان موضوعی است که در سال‌های اخیر موردتوجه پژوهشگران قرارگرفته و در پژوهش‌های داخلی نیز به‌صورت محدود به آن پرداخته شده است. به‌علاوه، با آن‌که پژوهش‌های خارجی تأثیر همه‌گیری کووید 19 بر مدیریت سود را موردتوجه قرار داده‌اند؛ در پژوهش‌های داخلی شواهد تجربی خاصی در خصوص شرکت‌های ایرانی ارائه نشده است. در این راستا، پژوهش حاضر وجود پدیدۀ مدیریت سود از طریق تغییر طبقه‌بندی را بررسی کرده و آن را در سال‌های شیوع کووید 19 و سایر سال‌ها، مقایسه نموده است. برای این منظور، از داده‌های 137 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازۀ زمانی 1402-1391 (1644 مشاهده) استفاده شده است. در برازش مدل‌ها، ضمن کنترل اثرات سال‌ها و صنایع، رویکرد حداقل مربعات تعمیم‌یافته به‌کاررفته است. نتایج پژوهش مؤیّد وجود پدیدۀ مدیریت سود از طریق تغییر طبقه‌بندی در شرکت‌های ایرانی است. افزون بر آن، یافته‌ها نشان می‌دهد که در قیاس با سایر سال‌های موردبررسی، در دورۀ شیوع کووید 19، مدیریت سود از طریق تغییر طبقه‌بندی شدّت یافته است. نتایج آزمون‌های استحکام با به‌کارگیری دورۀ زمانی متفاوت برای شیوع کووید 19 و استفاده از مقادیر رتبه‌ـ دهکی متغیرها، مؤید یافته‌های اصلی پژوهش است
بورس اوراق بهادار
لیلا فرویزی؛ سکینه سجودی؛ حسین اصغرپور؛ جعفر حقیقت
چکیده
متغیرهای حسابداری شرکت دارای اطلاعات ارزشمندی برای ارزیابی ریسک سیستماتیک هستند. این ایده برای محققان بسیار جذاب است، چرا که اندازه‌گیری مبتنی بر بازار ریسک سیستماتیک دارای ایرادهایی از جمله عدم امکان اندازه‌گیری ریسک سیستماتیک شرکت‌هایی که سهام آنها در بازار سهام مبادله نمی‌شود، است. در این راستا تحقیقات متعددی که ریسک سیستماتیک ...
بیشتر
متغیرهای حسابداری شرکت دارای اطلاعات ارزشمندی برای ارزیابی ریسک سیستماتیک هستند. این ایده برای محققان بسیار جذاب است، چرا که اندازه‌گیری مبتنی بر بازار ریسک سیستماتیک دارای ایرادهایی از جمله عدم امکان اندازه‌گیری ریسک سیستماتیک شرکت‌هایی که سهام آنها در بازار سهام مبادله نمی‌شود، است. در این راستا تحقیقات متعددی که ریسک سیستماتیک را به انبوهی از متغیرهای حسابداری شرکت مرتبط می‌کنند، انجام شده است. اکثر مطالعات از روش رگرسیون کلاسیک استفاده نموده‌اند که ایراد اساسی این روش، تمرکز بر چند متغیر محدود برای حفظ درجه آزادی در یک سطح قابل قبول بوده است. مطالعه حاضر با بکارگیری روش میانگین‌گیری مدل بیزین این محدودیت را رفع نموده است. این مطالعه با بکارگیری داده‌های 55 شرکت از بورس تهران در فاصله سال‌های 1389تا 1402به بررسی اثر 58 متغیر مختلف حسابداری بر ریسک سیستماتیک این شرکتها پرداخته و مهمترین متغیرهای تعیین کننده ریسک سیستماتیک را مشخص نموده است. بر اساس نتایج تخمین از مجموعه متغیرهای مورد بررسی در مجموع 5 متغیر دارای بیشترین تاثیر بر ریسک سیستماتیک بوده که از میان آنها اندازه شرکت در رتبه اول قرار دارد. متوسط ضریب این متغیر مثبت است. در رتبه دوم و سوم به ترتیب گردش دارایی و کارایی عملیاتی قرار دارند. ضریب متوسط کارایی عملیاتی منفی است و متوسط ضریب گردش دارایی مثبت است. در رتبه چهارم نسبت بدهی بلندمدت به حقوق صاحبان سهام با ضریب مثبت قرار دارد. در نهایت پنجمین متغیر توضیحی نسبت ارزش بازاری بنگاه به ارزش دفتری کل دارایی ها است که اثر منفی بر ریسک سیستماتیک دارد.
ساختار سرمایه
ساره محسن؛ نرگس حمیدیان؛ سید عباس هاشمی
چکیده
ریسک سقوط قیمت سهام که به‌عنوان یک رخداد نامطلوب تعریف می‌شود، پدیده‌ای همه‌گیر در سطح بازار است. بدین معنی که کاهش قیمت سهام تنها به یک سهام خاص منحصر نمی‌شود، بلکه تمام سهام موجود در بازار را شامل می‌شود. سقوط قیمت سهام منجر به متضرر شدن سهامداران و سرمایه‌گذاران و همچنین افت بازار سرمایه می‌گردد، ازاین‌رو توجه به عوامل مؤثر ...
بیشتر
ریسک سقوط قیمت سهام که به‌عنوان یک رخداد نامطلوب تعریف می‌شود، پدیده‌ای همه‌گیر در سطح بازار است. بدین معنی که کاهش قیمت سهام تنها به یک سهام خاص منحصر نمی‌شود، بلکه تمام سهام موجود در بازار را شامل می‌شود. سقوط قیمت سهام منجر به متضرر شدن سهامداران و سرمایه‌گذاران و همچنین افت بازار سرمایه می‌گردد، ازاین‌رو توجه به عوامل مؤثر بر این پدیده از اهمیت بسزایی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر نوسان جریانهای نقد عملیاتی صنعت بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام با در نظر گرفتن عدم قطعیت سیاست اقتصادی و محافظه‌کاری شرطی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. در این راستا تعداد 136 شرکت در دوره زمانی 1391 تا 1401 به روش غربالگری انتخاب شدند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها و آزمون فرضیه‌ها از روش تحلیل رگرسیون و داده‌های تابلویی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد نوسان جریانهای نقد عملیاتی صنعت بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام تأثیر مثبت و معناداری دارد. علاوه بر این، عدم قطعیت سیاست اقتصادی تأثیر مثبت نوسانات جریان نقد عملیاتی صنعت را بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام را تشدید میکند و محافظه‌کاری شرطی حسابداری تأثیر مثبت نوسان جریانهای نقد عملیاتی صنعت بر ریسک سقوط آتی قیمت سهام را تضعیف میکند.
حسابداری مالی
شادی حسن زاده؛ خدیجه اسلامی؛ مانا فراهی
چکیده
امروزه دانش، نوآوری و تکنولوژی نقش غیرقابل‌انکاری در فرایند رشد و توسعه اقتصادی دارند و امنیت حقوق مالکیت معنوی از مهمترین و چالش‌برانگیزترین عوامل مؤثر بر نوآوری است. بر همین اساس، در این پژوهش تأثیر حمایت از مالکیت معنوی بر نوآوری با توجه به نقش میانجی مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت‌های مالی در ۱۱۹ شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق ...
بیشتر
امروزه دانش، نوآوری و تکنولوژی نقش غیرقابل‌انکاری در فرایند رشد و توسعه اقتصادی دارند و امنیت حقوق مالکیت معنوی از مهمترین و چالش‌برانگیزترین عوامل مؤثر بر نوآوری است. بر همین اساس، در این پژوهش تأثیر حمایت از مالکیت معنوی بر نوآوری با توجه به نقش میانجی مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت‌های مالی در ۱۱۹ شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره ۱۳۹۷–1401 با روش تحلیلی- همبستگی موردبررسی قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه‌ها مبتنی بر الگوی رگرسیونی نشان می‌دهد که حمایت از مالکیت معنوی سبب توسعه نوآوری در شرکتها می‌شود و مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت‌های مالی نقش میانجی دراین‌ارتباط دارند. نتیجه‌گیری می‌شود که با افزایش حمایت از مالکیت معنوی از نوآوران در برابر تقلید و سرقت ایده و اختراع، شرکتها برای سرمایه‌گذاری در فعالیتهای نوآورانه بیشتر ترغیب شده و با دریافت حقوق انحصاری، سود و بازده سرمایه‌گذاری بیشتری کسب می‌نمایند. همچنین، تأیید اثر میانجی‌گری مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت مالی نشان داد که با افزایش حمایت از مالکیت معنوی و ایجاد بازخورد مثبت برای سرمایه‌گذاران، محدودیت‌های مالی کاهش‌یافته و این خود باعث اختصاص بودجه بیشتری به فعالیتهای نوآورانه می‌شود. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاست‌گذاران، تدوین‌کنندگان استانداردها و قانون‌گذاران کمک نماید تا با شناخت بیشتر از ابعاد و پیامدهای مثبت و منفی حمایت از مالکیت معنوی، نسبت به تقویت کارکردهای ملی آن اقدام نمایند و بر اساس آن، سیاست‌های تشویقی لازم برای ترغیب شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه اتخاذ نموده و بدین ترتیب، فعالیتهای نوآوری در شرکتها را ترویج دهند.
شاخص سودآوری
رضا ملک؛ حسین فخاری
چکیده
چکیده تأثیر عامل سیاست و نظارت سیاسی بر بازار سرمایه سبب شده تا سهم زیادی از پژوهش‌های حسابداری و مالی با مباحث سیاسی مرتبط باشد. به همین جهت پژوهش حاضر درصدد بوده است تا تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری بر مدیریت سود تعهدی و واقعی را با درنظرگیری نقش تعدیل‌کنندگی "ساختار مالکیت" به دلیل اهمیت آن مورد بررسی قرار دهد. به این منظور اطلاعات ...
بیشتر
چکیده تأثیر عامل سیاست و نظارت سیاسی بر بازار سرمایه سبب شده تا سهم زیادی از پژوهش‌های حسابداری و مالی با مباحث سیاسی مرتبط باشد. به همین جهت پژوهش حاضر درصدد بوده است تا تأثیر انتخابات ریاست‌جمهوری بر مدیریت سود تعهدی و واقعی را با درنظرگیری نقش تعدیل‌کنندگی "ساختار مالکیت" به دلیل اهمیت آن مورد بررسی قرار دهد. به این منظور اطلاعات مربوط به 122 شرکت پذیرفته در بورس اوراق بهادار تهران به روش حذف سیستماتیک طی سال‌های 1384- 1401 انتخاب شده و به روش همبستگی - رگرسیونی چندگانه مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته‌است. یافته‌ها نشان داده است، انتخابات ریاست‌جمهوری تأثیر منفی و معناداری بر میزان مدیریت سود تعهدی و واقعی شرکتها دارد. همچنین با تفکیک صنایع بر اساس ویژگی سیاسی نشان داده شد که در سال‌های انتخابات ریاست‌جمهوری، صنایع سیاسی از طریق مدیریت سود تعهدی و صنایع غیرسیاسی از طریق مدیریت سود واقعی اقدام به مدیریت سود می‌نمایند. همچنین یافته‌ها نشان داده است که ساختار مالکیت (میزان مالکیت نهادهای سرمایه‌گذار) نقش تعدیل‌گری در اثر انتخابات ریاست‌جمهوری بر مدیریت سود تعهدی و واقعی ندارد. این یافته‌هانشان می‌دهد که در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری به دلیل افزایش حساسیت و نظارت ارکان مختلف اجتماعی و سیاسی بر عملکرد مدیران "هزینۀ سیاسی" افزایش می‌یابد که این افزایش موجب کاهش مدیریت سود (تعهدی و واقعی) در شرکتها می‌شود.
بورس اوراق بهادار
حسن فرج‌زاده دهکردی؛ افسانه دهقان دهنوی
چکیده
در این پژوهش، با در نظر گرفتن مهلتهای انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده و حسابرسی شده میاندوره و سالانه ناشران پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مندرج در دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، تسری زمانبندی انتشار صورتهای مالی بین شرکت‌های همتا، بررسی شده است. ...
بیشتر
در این پژوهش، با در نظر گرفتن مهلتهای انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده و حسابرسی شده میاندوره و سالانه ناشران پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مندرج در دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شرکت‌های ثبت‌شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، تسری زمانبندی انتشار صورتهای مالی بین شرکت‌های همتا، بررسی شده است. با استفاده از داده‌های 242 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1390 الی 1401، یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، شرکت‌های همتا در رقابت برای جلب‌توجه بازار و به تقلید از یکدیگر، زمانبندی انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده خود را تعیین می‌کنند. برخلاف این یافته، پدیده سرایت (تقلید) در رابطه با زمانبندی انتشار صورتهای مالی حسابرسی شده، قابل‌مشاهده نیست. همچنین، نتایج پژوهش شواهدی در رابطه با رقابت در جلب‌توجه بازار میان شرکت‌های همتا در خصوص زمانبندی انتشار صورتهای مالی حسابرسی شده میاندوره 6 ماهه صاحب‌کارانی که توسط حسابرسان غیرخصوصی (سازمان حسابرسی و موسسه مفید راهبر) حسابرسی شدهاند، فراهم میآورد که می‌تواند نشان‌دهنده ارزش‌افزوده حسابرسی این دسته از مؤسسات حسابرسی در رابطه با صورتهای مالی حسابرسی شده میاندوره باشد. مشاهده پدیده تسری در خصوص صورتهای مالی حسابرسی نشده از یکسو و عدم وجود این پدیده در رابطه با صورتهای مالی حسابرسی شده از سوی دیگر، می‌تواند به دلیل بالاتر بودن هزینههای تسریع در انتشار صورتهای مالی حسابرسی شده و تحقق نتیجه موردنظر در زمان انتشار صورتهای مالی حسابرسی نشده باشد. به‌این‌ترتیب، یافته‌های پژوهش شواهدی در رابطه با تأثیر شرکت‌های همتا بر زمانبندی افشای شرکتها و نقش پدیده تقلید در این تصمیمگیری فراهم میآورد.
حسابداری مالی
حیدر حسین نصر؛ حمزه دیدار؛ غلامرضا منصورفر
چکیده
هدف این پژوهش بررسی وجود انگیزههای مرتبط با فرضیه‌های خیریه، علامتدهی و سرمایه‌گذاریِ مسئولیتپذیری اجتماعی و همچنین نقش کیفیت گزارشگری مالی در ایجاد این انگیزه‍ها در صورت وجود است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر اجرا و بررسی رابطه بین متغیرها در شاخه پژوهش‌های توصیفی-همبستگی قرار دارد. بر اساس شرایط و محدودیت‌های ...
بیشتر
هدف این پژوهش بررسی وجود انگیزههای مرتبط با فرضیه‌های خیریه، علامتدهی و سرمایه‌گذاریِ مسئولیتپذیری اجتماعی و همچنین نقش کیفیت گزارشگری مالی در ایجاد این انگیزه‍ها در صورت وجود است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده و از نظر اجرا و بررسی رابطه بین متغیرها در شاخه پژوهش‌های توصیفی-همبستگی قرار دارد. بر اساس شرایط و محدودیت‌های اعمال شده، نمونه آماری غربال شده متشکل از 101 شرکت پذیرفته شده در بورس تهران در طی سال‌های 1393 الی 1402 بوده و با استفاده از الگوهای رگرسیونی چند متغیره مورد آزمون قرار گرفته است. نتایج بیانگر آن است که مشارکت شرکتها در فعالیتهای مسئولیتپذیری اجتماعی با انگیزه‍هایی به‍غیر از اهداف خیریه انجام شده و کیفیت گزارشگری مالی تأثیر مثبت و معناداری بر مسئولیتپذیری اجتماعی بهینه که انگیزههای سرمایه‌گذاری را در خود جای داده است داشته و تأثیر منفی و معناداری نیز بر انحراف از مسئولیتپذیری اجتماعی بهینه که انگیزههای علامتدهی را در خود جای داده است دارد. به طور کلی بر اساس نتایج می‌توان بیان نمود که شرکت‌های دارای کیفیت گزارشگری مالی بالاتر، کمتر احتمال دارد که از طریق مسئولیتپذیری اجتماعی علامت‌های فرصت‌طلبانه ارسال کنند و در نتیجه، مسئولیتپذیری اجتماعی در این شرکتها بهینه‌تر و یا به عبارت دیگر به منظور اهداف سرمایه‌گذاری، کسب سود و افزایش ارزش شرکت انجام می‌شود.
