نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• شادی حسن زاده ¹
• خدیجه اسلامی ²
• مانا فراهی ³

¹ استادیار، گروه حسابداری، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

² استادیار گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران.

³ دانشجوی دکتری، گروه حسابداری، واحد بندرگز، دانشگاه آزاد اسلامی، بندرگز، ایران

چکیده

امروزه دانش، نوآوری و تکنولوژی نقش غیرقابل‌انکاری در فرایند رشد و توسعه اقتصادی دارند و امنیت حقوق مالکیت معنوی از مهم‌ترین و چالش‌برانگیزترین عوامل مؤثر بر نوآوری است. بر همین اساس، در این پژوهش تأثیر حمایت از مالکیت معنوی بر نوآوری با توجه به نقش میانجی مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت‌های مالی در ۱۱۹ شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره ۱۳۹۷–1401 با روش تحلیلی- همبستگی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمون فرضیه‌ها مبتنی بر الگوی رگرسیونی نشان می‌دهد که حمایت از مالکیت معنوی سبب توسعه نوآوری در شرکت‌ها می‌شود و مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت‌های مالی نقش میانجی در این ارتباط دارند. نتیجه‌گیری می‌شود که با افزایش حمایت از مالکیت معنوی از نوآوران در برابر تقلید و سرقت ایده و اختراع، شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری در فعالیت‌های نوآورانه بیشتر ترغیب شده و با دریافت حقوق انحصاری، سود و بازده سرمایه‌گذاری بیشتری کسب می‌نمایند. همچنین، تأیید اثر میانجی‌گری مخارج تحقیق و توسعه و محدودیت مالی نشان داد که با افزایش حمایت از مالکیت معنوی و ایجاد بازخورد مثبت برای سرمایه‌گذاران، محدودیت‌های مالی کاهش یافته و این خود باعث اختصاص بودجه بیشتری به فعالیت‌های نوآورانه می‌شود. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاست‌گذاران، تدوین‌کنندگان استانداردها و قانون‌گذاران کمک نماید تا با شناخت بیشتر از ابعاد و پیامدهای مثبت و منفی حمایت از مالکیت معنوی، نسبت به تقویت کارکردهای ملی آن اقدام نمایند و بر اساس آن، سیاست‌های تشویقی لازم برای ترغیب شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه اتخاذ نموده و بدین ترتیب، فعالیت‌های نوآوری در شرکت‌ها را ترویج دهند.

کلیدواژه‌ها

• حمایت مالکیت‌ معنوی
• نوآوری
• محدودیت‌های مالی
• مخارج تحقیق و توسعه

موضوعات

• حسابداری مالی

عنوان مقاله [English]

Intellectual Property Protection and Innovation: Analysis of The Mediating Role of Research and Development Expenditure and Financial Restrictions of The Company

نویسندگان [English]

• Shadi Hasanzadeh ¹
• Khadijeh Eslami ²
• Mana Farahi ³

¹ Assistant Prof., Department of Accounting, Faculty of Humanities and Social Sciences, University of Kurdistan, Sanandaj, Iran

² Assistant Professor, Department of Accounting, Bandargaz Branch, Islamic Azad University, Bandargaz, Iran

³ Department of Accounting, Bandargaz branch, Islamic Azad University, Bandargaz, Iran.

چکیده [English]

Today, knowledge, innovation, and technology play a crucial role in economic growth and development. Among the key factors influencing innovation, the security of intellectual property rights stands out as both essential and challenging. This study examines the impact of intellectual property protection on innovation, considering the mediating roles of research and development (R&D) expenditures and financial constraints. The analysis covers 119 companies listed on the Tehran Stock Exchange from 2018 to 2022, using a correlation-analytical approach. The results of hypothesis testing, based on a regression model, indicate that intellectual property protection fosters innovation within companies. Additionally, R&D expenditures and financial constraints act as mediating factors in this relationship. The findings suggest that strengthening intellectual property protection shields innovators from imitation and theft, encouraging companies to invest more in innovation. By securing exclusive rights, firms can achieve higher profitability and returns on investment. Furthermore, confirming the mediating effects of R&D expenditures and financial constraints highlights that increased intellectual property protection generates positive feedback for investors, thereby reducing financial constraints. This, in turn, allows for greater budget allocation to innovation. These insights can assist policymakers, standard setters, and legislators in refining national strategies by deepening their understanding of the benefits and challenges associated with intellectual property protection. By implementing targeted incentive policies, they can encourage capital market participants to drive innovation and enhance corporate innovation activities.

کلیدواژه‌ها [English]

• protection of intellectual property
• innovation
• financing constraints
• research and development expenditure