اعتبارسنجی مدل سه بعدی آموزش صلاحیت های اخلاقی در رشته حسابداری

باباجانی, جعفر; ثقفی, علی; قربانی زاده, وجه الله; رستگار مقدم, هیوا

doi:10.22054/qjma.2021.53224.2164

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ استاد گروه حسابداری دانشگاه علامه طبابائی.تهران.ایران

² استاد گروه حسابداری دانشگاه علامه .تهران.ایران

³ دانشیار گروه مدیریت دولتی دانشگاه علامه طباطبائی .تهران.ایران

⁴ دانشجوی دکتری رشته حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

https://doi.org/10.22054/qjma.2021.53224.2164

چکیده

همواره انتظار میرود تا حسابداران اطلاعاتی را در اختیار استفاده کنندگان قرار دهند که توان تصمیم گیری و قضاوت ایشان را افزایش دهد. لذا اطلاعات ارائه شده توسط حسابداران باید دارای ویژگیهایی در برگیرنده اصول اخلاقی باشد. به عبارت دیگر، حسابداران باید علاوه بر رعایت استانداردها و ضوابط فنی به رعایت اخلاق حرفه ای که عاملی پیشگیرانه در بروز تقلب و فساد مالی است، متعهد باشند. اما همواره این سؤال مطرح میشود که چگونه میتوان دانش آموختگان رشته حسابداری را به صلاحیتهای اخلاقی مجهز نمود. با توجه به ضرورت توجه به این موضوع در سالهای اخیر، مدلهایی برای آموزش صلاحیتهای اخلاقی ارائه شده است که در این پژوهش اعتبار مدل سه بعدی آموزش صلاحیتهای اخلاقی مورد بررسی قرار میگیرد. مدل سه بعدی آموزش صلاحیتهای اخلاقی بر آموزش یازده صلاحیت با شیوه آموزش تلفیقی و به صورت درسی جداگانه از سایر دروس رشته حسابداری تأکید دارد. جامعه آماری شامل دانشجویان مقطع کارشناسی رشته حسابداری دانشگاههای شهر تهران میباشد و از روش نمونه‌گیری چند مرحله ای(دو مرحله ای) برای انتخاب اعضای نمونه استفاده گردید. در این پژوهش به منظور اعتبار سنجی مدل فوق از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد و داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس تک متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که آموزش مذکور باعث ارتقای رشد اخلاقی دانشجویان میشود. از این رو، میتوان انتظار داشت با استفاده از آن در محیط دانشگاهی، دانش آموختگان رشته حسابداری با صلاحیتهای لازم برای اتخاذ تصمیم اخلاقی به شیوه مناسب آشنا شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Validating Three-dimensional Model of Ethical Competencies’ Education in Accounting Program

نویسندگان [English]

Jafar Babajani ¹
Ali Saghafi ²
Vajhollah Gorbaizadeh ³
Hiva Rastegar Moghadam ⁴

¹ Professor of Accounting, Allameh Tabataba'i University,Tehran, Iran.

² Professor of Accounting. Allame Tabatabai University, Tehran, Iran

³ Associate Professor, Governmental Management Dept.Allame Tabataba,i University, Tehran, Iran

⁴ Ph.D. Candidate in Accounting, Allame Tabatabai University, Tehran, Iran,

چکیده [English]

It is expected that accountants provide information which increases the ability of decision making and professional judgement. In this regard, the rendered information should entail characteristics such as ethical principles. In other words, professional accountants should comply not only with the accounting standards and technical norms, but also with ethics which is a preventive factor in financial fraud and corruption. However, the question is how to equip accounting graduates with ethical competencies. Increasing attention to this issue in recent years has resulted in creation of some models for educating ethical competencies. In the present research, the validity of three-dimensional model of ethical competencies’ education has been analyzed. Three-dimensional model of ethical competencies’ education emphasizes on education of eleven competencies as a separate course with combinational teaching method. The statistical population has consisted of bachelor students majoring accounting at the universities in Tehran. Moreover, two-stage sampling technique has been used as a sampling method. The research has been implemented using Pretest-posttest control group design and the data have been analyzed by univariate analysis of covariance. The results have shown that the mentioned ethical education has developed the students’ moral judgements. So, it is expected that by using the model in academia, accounting graduates will become familiarized with necessary competencies to make ethical decisions.

کلیدواژه‌ها [English]

Ethical competencies
Combinational method of teaching
Validation
Pretest-posttest control group design

مراجع

احمدی، اقدس.(1396). تأثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقای سطح اخلاق حرفهای با نقش میانجی فناوری اطلاعات و ارتباطات،‌ پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علامه طباطبایی.

ارباب سلیمانی، عباس.(1393). آیین رفتار حرفهای برای حسابداران حرفهای، انتشارات شهر یاس.

اسدی، غلامحسین و خوری، مهدی.(1390). نظریه سهامداران یا نظریه ذینفعان، مجله حسابدار، اردیبهشت 1390.

توسلی، فاطمه، باقرپور ولاشانی، محمدعلی و ساعی، محمدجواد.(1396). بررسی فاصله انتظاری در آموزش حسابداری با توجه به الزامات قانونی جدید، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 14، شماره 54، تابستان 1396.

رحیمیکاکلکی، مینا، بنیطالبی دهکردی، بهاره و پیکفلک، جمشید.(1396). عوامل مؤثر بر رعایت اخلاق حرفهای حسابداران، فصلنامه اخلاق درعلوم و فناوری، سال دوازدهم، شماره 1.

فرید، ابوالفضل.(1392). بررسی اثربخشی روشهای آموزش مستقیم، آموزش شناختی اخلاق، شفافسازی ارزشها، و تلفیقی بر قضاوت اخلاقی دانشآموزان پسر پایه اول دبیرستان ناحیه چهار تبریز، فصلنامه پژوهشهای نوین روانشناختی، شماره 30، تابستان 1392.

کدیور، پروین.(1391). روانشناسی اخلاق، چاپ چهارم، انتشارات آگاه.

نمازی، محمد و رجبدری، حسین.(1397). اخلاق حرفهای حسابرسی در ایران: تحلیل محتوا، فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال 15، شماره 59، پائیز 1397.

وحدانی اسدی، محمدرضا.(1394). ارائه الگوی طراحی آموزشی آموزش اخلاق برای پایه ششم ابتدایی، رساله دکتری، دانشگاه علامه طباطبائی.

هومن، حیدرعلی.(1389). شناخت روش علمی در علوم رفتاری، انتشارات سمت.

Abend, G. (2014). The Moral Background: An Inquiry into the History of Business Ethics. Princeton University Press.

Bakar, M.A., Maisarah, M.S., Ainun, A.M. (2003). Ethics and the Accounting Profession in Malaysia. National Accounting Research Journal.

Boyce, G. (2014). Ethics and Accounting Education. The Routledge companion to accounting education.

Dow, K.E., Watson, M.M., Shea, V.J. & Kern, S. (2018). An Accounting Ethics Case from Multiple Perspectives. Journal of Accounting Education, Vol. 43.

Lawson, R.A., Blocher, E.J., Brewer, P.C., Cokins, G., Sorensen, J.E., Stout, D.E. & Wouters, M.J.F. (2014). Focusing Accounting Curricula on Students’ Long-run Careers: Recommendations for an Integrated Competency-based Framework for Accounting Education. Issues in Accounting Education, 29(2).

Martinov-Bennie, N., Mladenovic, R. (2015). Investigation of the Impact of an Ethical Framework and an Integrated Ethics Education on Accounting Students’ Ethical Sensitivity and Judgment. Journal of Business Ethics, 127(1).

Meador, G.P. (2017). Ethical Decision-making Accounting Competencies: Practitioners’ Perspectives. Doctoral Dissertation, University of Southern Mississippi.

Miller, W., Becker, D. & Persteiner, A. (2014). The Accounting Ethics Course Reconsidered. Global Perspectives on Accounting Education, Vol 11.

Neesham, C., Azim, M.I. (2017). Building Ethical Capability for Accounting Professionals, A Needs Analysis Study. Swinburne University of Technology under Global Research Perspectives Program of CPA Australia.

Rest, J.R. (1986). Moral Development: Advances in Research and Theory. New York: Praeger.

Richey, R.C., Klein, J.D. (2007). Design and Development Research: Methods, Strategies and Issues. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates (LEA).

The Pathway Commission. (2012). Charting a National Strategy for the Next Generation of Accountants, http://commons.aaahq.org/files/ 0b14318 188/ Pathways_Commission_Final_Report_Complete.pdf.

The Pathways Commission. (2015). In Pursuit of Accounting’s Curricula of the Future. American Accounting Association.

The Chartered Professional Accountant Competency Map. (2018). Understanding the Competencies a Candidate Must Demonstrate to Become a CPA, Chartered Professional Accountants Canada.

Ahmadi, A. (2017). The impact of social capital on promoting professional ethics with Mediating Role of ICT, Master Thesis, Allame Tabatabai University, [In Persian].

Arbabsoleymani, A. (2014). Handbook of the code of ethics for professional accountants. Shareyas Publication, [In Persian].

Asadi, Gh., Khoori, M. (2011). Stockholder Theory vs Stakeholder Theory. Accountant Journal, Ordibehesht 2011, [In Persian].

Tavasoli, F., Bagherpour Valashani, M.A. & Saee, M.J. (2017). Examination of the Accounting Education Expectation Gap as a Result of the Current Legal Requirements. Empirical Studies in Financial Accounting Quarterly, 14(54), [In Persian].

Rahimi Kakolaki, M., Banitalebi Dehkordi, B. & Peykfalak, J. (2017). Effective Factors on Performing Professional Ethics by Accounts. Ethics in science and Technology Journal. 12(1), [In Persian].

Farid, A. (2013). The Study of Effectiveness of Firect, Vognitive Moral Education, Value Clarification and Combinational Methods on the Moral Judgment of Tabriz 4 Educational Zone Senior Male Students, Journal of Modern Psychological Researches, 8(30), [In Persian].

Kadivar, P. (2012). Ethics Psychology. 4^th Ed. Agah Publication, [In Persian].

Vahdani Asadi, M.R. (2015). Model of moral instructional design for students of sixth grade of elementary school. Doctoral dissertation, Allame Tabatabai University, [In Persian].

Namazi, M., Rajabdoory, H. (2018). Professional Ethics of Auditing in Iran: Content Analysis. Empirical Studies in Financial Accounting Quarterly, 15(59), [In Persian].

Hooman, H. (2010). Research Methodology in Behavioral Sciences. Samt Publication. [In Persian].

Empirical Studies in Financial Accounting is licensed under a Creative Commons Attribution-Noncommercial 4.0 International License.

اعتبارسنجی مدل سه بعدی آموزش صلاحیت های اخلاقی در رشته حسابداری

مراجع

مراجع

دوره 18، شماره 70تیر 1400صفحه 1-25

دوره 18، شماره 70
تیر 1400
صفحه 1-25