بررسی عوامل مؤثر بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت ها

احمد پور, احمد; شهسواری, معصومه; عموزاد خلیلی, علیرضا

doi:10.22054/qjma.2016.7097

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

¹ مرحوم عضو هیات علمی دانشگاه مازندران بودند

² عضو هیئت علمی گروه حسابداری، دانشگاه کوثر بجنورد

³ کارشناسی ارشد حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران

https://doi.org/10.22054/qjma.2016.7097

چکیده

در عصری که شرکت ها برای بقا در بازارهای رقابتی با چالش های فراوانی روبرو هستند؛ سلامت مالی و شناسایی عواملی که منجر به بحران های مالی می شوند از اهمیت بسزایی برخوردار می باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی تأثیر محافظه کاری و ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت های آلتمن و جهت z ' پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است. برای سنجش ریسک ورشکستگی از امتیاز تعیین ویژگی سود مبتنی بر داده های حسابداری از معیارهای کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، قابلیت پیش بینی و هموار بودن استفاده شده است. نتایج برآورد رابطه فرضیه های پژوهش با استفاده از تکنیک داده های پانلی در نرم افزار ایویوز نسخه 7، برای 126 شرکت بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره 5 ساله 1389 تا 1393 حاکی از این است که استفاده از محافظه کاری مشروط در حسابداری نه تنها تغییرات چشمگیری در کاهش ریسک ورشکستگی ایجاد نکرده است بلکه توانایی افزایش ریسک ورشکستگی مالی شرکتهای بورسی ایرانی را نیز داشته است. حتی مستعد افزایش درماندگی مالی شرکت های ایرانی بوده است. نتایج همچنین وجود رابطه تأثیر با اهمیت ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری را (کیفیت اقلام تعهدی، پایداری، پیش بینی پذیری) بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت ها را تأیید می کند. به طور کلی یافته ها بیانگر آن است که ریسک ورشکستگی مالی شرکت بیشتر تحت تأثیر شرایط اقتصادی کشور، سیاست های تأمی ن مالی ، انداز ه شرکت، نو ع صنعت و بهبو د ویژگی های کیفی مبتنی بر اطلاعات حسابداری است تا رویکردهای محافظه کارانه.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigation of Important Factors on Risk of Financial Bankruptcy

نویسندگان [English]

Ahmad Ahmadpour ¹
Masoumeh Shahsavari ²
Alireza amoozad Khalili ³

چکیده [English]

In the age that firms deal with various challenges, financial safety and the
Factors which end with recession are of great importance. Along with the
fact mentioned, the present study considers the investigation of the effect of
conditional conservatism and accounting-based earnings attributes on risk of
bankruptcy in Firms Listed at the Tehran Stock Exchange. The Z’altman is
used for measuring the risk of bankruptcy and accruals quality, earnings
persistence, earnings predictability, and earnings smoothness used for
measuring the Accounting-based Earnings Attributes.The results of
estimating of research hypotheses using the panel data techniques in eviews
software for 126 firm of Tehran’s Stock Exchange during a period of five
years from 2010 To 2014, suggest that not only using the accounting
conditional conservatism does not make any important change in decreasing
of risk of bankruptcy, but also it is able to increase the financial distress of
Iranian firms. Also, the result show the significant negative relation between
the accounting-based earnings attributes (Accruals quality, persistence and
predictability) with risk of bankruptcy of firms. Generally, The results reveal
that risk of bankruptcy of firms are mostly influenced by economical
condition of the country, the politics of financing, the size of the firms, the
sort of industry ,and improvement of accounting-based earnings attributes
rather than conditional conservatism approaches.

کلیدواژه‌ها [English]

Keywords: Risk of Bankruptcy
Earnings Qualitative Attributes
Conditional Conservatism 

مراجع

احمدپور، احمد و شهسواری، معصومه (1393). بررسی نحوه اعمال اختیارات مدیران در مراحل مختلف درماندگی مالی در شرکتهای پدیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله دانش حسابداری. شماره 19، 50-27.

اعتمادی، حسین؛ نوروش، ایرج؛ آذر، عادل و سراجی، حسن، (1389)، طراحی و تبیین مدل پیش بینی محافظه کاری حسابداری با تاکید بر ارتباط آن با میانگین موزون هزینه سرمایه در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات حسابداری، شماره 5، 19-1.

ثقفی، علی و معتمدی فاضل، مجید (1393). بررسی رابطه میان محافظه کاری در حسابداری (غیر مشروط و مشروط) و ریسک ورشکستگی. پژوهشهای حسابداری مالی.شماره 2 (20). صص 16-1.

رسول زاده، مهدی، (1380)، کاربرد مدل آلتمن در تعیین وضعیت ورشکستگی شرکت‌ها، مجله تدبیر، شماره 120، 107-105 .

رهنمای رودپشتی، فریدون و علی‌خانی، راضیه، (1388)، بررسی کاربرد مدل‌های پیش بینی ورشکستگی آلتمن و فالمر در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، دوره 16، شماره 55، 34- 19.

ستایش، محمد حسین و کریمی پور، عیسی، (1392)، بررسی تأثیر محافظه کاری مشروط و غیر مشروط حسابداری بر ریسک درماندگی مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادر تهران، فصلنامه بورس اوراق بهادار، 6 (24). ص 39-5.

ستایش، محمد حسین و روستا، منوچهر. (1393). بررسی ارتباط بین محافظه کاری و کارایی مالی شرکتهای بازار بورس اوراق بهادار تهران بوسیله تحلیل پوششی دادهها- کارایی برتر. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 11 (44). 95-71.

صالحی، مهدی و بذرگر، حمید. (1394). رابطه بین کیفیت سود و ورشکستگی. راهبرد مدیریت مالی، 3 (8). 108 -81 .

قدرتی، حسن و معنوی مقدم، میرهادی، (1389)، دقت مدلهای پیش بینی ورشکستگی (مدل‌های آلتمن، شیراتا، اولسون، زمیسکی، اسپرینگ، سی ای اسکور، فولمر، ژنتیک فرج زاده و مک کی) در بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، شماره 7، 144 – 128.

قدیری مقدم، ابوالفضل. غلامپور فرد، محمد مسعود و نصیرزاده، فرزانه، (1388)، بررسی توانایی پیش بینی ورشکستگی آلتمن و اولسون در پیش بینی ورشکستگی شرکت‌های پذیرفته در بورس اوراق بهادار، مجله دانش و توسعه، سال شانزدهم، شماره 28، 220- 193.

مشایخی، بیتا ؛ حسین پور، امیرحسین (1395)، بررسی رابطه بین مدیریت سود واقعی و مدیریت سود تعهدی در شرکت های مشکوک به تقلب بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی،شماره 49، صص52-29.

ملائی سیرویی، محسن و مهرابی، محمد جواد (1394). ارتباط کیفیت افشای اطلاعات حسابداری ومحافظه کاری شرطی و غیر شرطی. فصلنامه سایستهای مالی و اقتصادی. شماره 3 (9). 158 -123.

نوروش، ایرج، ناظمی امین و حیدری مهدی، (1385)، کیفیت اقلام تعهدی و سود با تأکید بر نقش خطای برآورد اقلام تعهدی، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، ش 43، 160-135.

هندریکسن، الدون اس و ون بردا، مایکل اف، (2005)، تئوری‌های حسابداری، ترجمه علی پارسائیان، تهران، انتشارات ترمه.

Akinobu Shuto, Tomomi Takada.(2010). Managerial ownership and accounting conservatism in Japan: A Test of Management Entrechment Effect. Journal of Business Finance and Accounting, Forthcoming issue.

Althman E.I. (1968). Financial ratios, discriminant analysis and the prediction of corporate bankruptcy. Journal of Finance, Vol. 23, nr. 4, p 589-609.

Ball, R., and L. Shivakumar. (2005). Earnings quality in UK private firms: comparative loss recognition timeliness. Journal of Accounting and Economics 39, 83-128.

Barth, M.E., Landsman, W.R., Raval, V., Wang, S. (2014). Conservatism and the Information Content of Earnings. http:// www.ssrn.com.

Basu, Sudipta. (1997). The Conservatism Principle And the Asymmetric Timeliness of Earnings. Journal of Accounting and Economics, Vol. 24, pp. 24 – 337..

Beaver, William H. and Stephen G. Ryan . (2000) . Biases and Logs in Book Value and their Effects on the Ability of the Book to Market Ratio to Predict Book Return on Equity. Journal of Accounting Research, Vol. 38, No. 1, pp. 127-148.

Biddle, Gary C.; Ma, Mary L.; and F. Song .(2010). Accounting Conservatism and Bankruptcy Risk. Working Paper, Faculty of Business and Economics the University of Hong Kong.

Carapeto, M. (2005). Bankruptcy Bargaining with Outside Options and Strategic Delay. Journal of Corporate Finance, Vol 11, pp. 736–746.

Chan, Ann L. C.; Lin, Stephen W. J.; and N. Strong (2009). Accounting Conservatism and the Cost of Equity Capital: UK Evidence. Managerial Finance, Vol. 35 No. 4, pp. 325-345.

Chen, C., Zhu, S. (2009). Does Conservative Accounting Matter for the Cash Dividend Policy?.Working paper, Fudan University.

Dechow, M.P., & Dichev, D. (2002). The quality of accruals and earnings: The role of accruals estimation errors. The Accounting Review, 77 (Supplement), 35-59.

Dichev, Hlia D. (1998). Is the Risk of Bankruptcy a Systematic Risk? the Journal of Finance, No. 3, pp. 1131-1147.

Francis, J., Allen, H., Rajgopal, S., & Amy, Y. (2008). CEO Reputation and Earnings Quality. Contemporary Accounting Research, 25 (1) , 109-147.

Francis, J., Olsson, P., & Schipper, k. (2004). Costs of equity and earnings attributes. The Accounting Review, 79 , 967-1010.

Gigler, F., C. Kanodia, H. Sapra, and R. Venugopalan. (2009). Accounting conservatism and the e¢ ciency of debt contracts. Journal of Accounting Research. 47, 767.797.

Huijgen, C.A. and M.J. Lubberink. (2005). Earnings conservatism, litigation and contracting: the case of cross-listed firms. Journal of Business Finance & Accounting. 32(7-8): 1275-130.

Khan, M., and R. Watts. (2009) .Estimation and Empirical Properties of a Firm-year Measure of Conservatism. Journal of Accounting and Economics. 48 (2-3): 132-150.

Krishnan, V. G. (2005). The association between Big 6 auditor industry expertise and the asymmetric timeliness of earnings. Journal of accounting Auditing and Finance. 20(3) :209-228.

Kwon, Y., Newman, D. P. and Suh, Y. S. .(2001).The demand for accounting conservatism for management control. Review of Accounting Studies. (6) , 29–51.

Lafond, R., Roychowdhury, S .(2008). Managerial ownership and accounting conservatism. Journal of Accounting Research. 46, 101–35.

Lara, Juan; Osma, Beatrizand and F, Penalva (2009). Accounting conservatism and corporate governance. Review of Accounting Studies, Vol. 14, pp. 161-201.

Li, Y.( 2010). Accounting Conservatism and the Consequences of Covenant Violations. Working paper. University of Lethbridge. 154-174.

Li, Y.(2010).Accounting Conservatism and the Consequences of Covenant Violations. Working paper. University of Lethbridge. 154-174.

Lin Nan and Xiaoyan Wen.(2011). Conservatism’s Effects on Capital Structure Efficiency and Information Quality. Carnegie Mellon University, University of Illinois at Chicago.

Moradipour, H. Mousavi, Z. Darash, F. (2014). Conditional Conservatism and Level of Bankruptcy. Euro-Asian Journal of Economics and Finance. Volume: 2, Pages: 79-85 .

Radu, Florin; Pacurari, Doina; Bordeianu, GaDRiela-Daniela; Pavaloaia, Willi and M. Paraschivescu (2009). The Score-Method Evaluation Instrument for the Bankruptcy Risk. Economy Transdisciplinarity Cognition, pp. 233 -239.

watts. Ross l. (2003). conservatiom in the accounting; part 1: examplanation and implication. the accounting review. 78 , 207-221.

Wee Goh, Beng and Li, Dan (2011). Internal Controls and Conditional Conservatism. The Accounting Review, Vol 86, No 3, pp. 975–1005.

Wittenberg-Moerman, Regina. (2008). The role of information asymmetry and financial reporting quality in debt trading: evidence from the secondary loan market. Journal of Accounting and Economics, 46: 240-260. 43.

Zang, Jieying (2008). The Contracting Benefits of Accounting Conservatism to Lenders and Borrowers. Journal of Accounting and Economics, Vol. 45, I. 1, pp. 27-54.

بررسی عوامل مؤثر بر ریسک ورشکستگی مالی شرکت ها

مراجع

مراجع

دوره 13، شماره 51مهر 1395صفحه 9-34

دوره 13، شماره 51
مهر 1395
صفحه 9-34