نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• صابر شعری ¹
• ناربه آغازاریان ²

¹ عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

² کارشناس ارشد حسابداری

چکیده

تحقیق حاضر به آزمون تجربی توان مدل جهانی سه متغیره فاما و فرنچ (شامل سه متغیر ریسک سیستماتیک پرتفوی سهام، اندازه پرتفوی سهام و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار پرتفوی سهام) در تبیین بازده پرتفوی سهام در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است و به دنبال یافتن پاسخ برای این پرسش است که آیا متغیرهای مطرح شده در مدل فاما و فرنچ در بازار سهام ایران نیز که شرایط اقتصادی خاص خود را دارد، قدرت تبیین و پیش بینی بازدهی پرتفوی  سهام را دارا میباشد یا خیر. همچنین مقایسه ای بین قدرت تبیین این مدل و مدل ارزش گذاری دارایی های سرمایه ای (CAPM) صورت گرفته است. انجام تحقیق پیش رو در صورت کمک به پیش بینی بازدهی پرتفوی سهام به صورت شفاف تر و دقیق تر و درنتیجه اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری مفیدتر اهمیت پیدا میکند.
دوره زمانی انجام تحقیق، دوره 5 ساله از ابتدای سال مالی 1378 تا پایان سال مالی 1382  و نمونه انتخابی از بین شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره انجام تحقیق  میباشد که در ابتدای هرسال از سالهای تحقیق، براساس اندازه و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار به 6 پرتفوی تقسیم شده اند که فرضیه های تحقیق در خصوص این پرتفوی ها مورد آزمون قرار گرفته اند.
نتایج تحقیق بیانگر آن است که  در فرضیه های اول تا سوم که رابطه تک تک  متغیرهای مطرح در مدل فاما و فرنچ با بازده پرتفوی سهام را بررسی میکند، رابطه معناداری بین ریسک سیستماتیک پرتفوی سهام و و بازده پرتفوی سهام در هیچ یک از پرتفوی ها وجود ندارد. بین اندازه پرتفوی سهام و بازده پرتفوی سهام، تنها در پرتفوی دارای اندازه بزرگ و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار بالا رابطه معنادار وجود دارد. در فرضیه چهارم که کل متغیرهای تحقیق در قالب مدل فاما و فرنچ مورد آزمون قرار گرفتند، مدل در پرتفوی دارای اندازه کوچک و نسبت ارزش دفتری بالا به ارزش بازار بالا و همچنین در پرتفوی دارای اندازه بزرگ و نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار متوسط مورد تایید قرار گرفت. در مجموع، نتایج به دست آمده در این تحقیق نشان میدهد که جهت تبیین تغییرات بازده پرتفوی سهام در بازار بورس اوراق بهادار تهران، مدل سه متغیره فاما و فرنچ دارای قدرت بالاتری نسبت به مدل ارزش گذاری دارایی های سرمایه ای میباشد.

کلیدواژه‌ها

• بازده پرتفوی سهام
• ریسک سیستماتیک پرتفوی سهام
• اندازه پرتفوی سهام
• نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار پرتفوی سهام

عنوان مقاله [English]

Empirical Examination of the Explanatory Power of Stock Returns by Fama and French Model ill Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

• Saber Sheari ¹
• Narbeh Aghazarian ²

چکیده [English]

The present study empirically examines the explanatory power of portfolio returns by Fama and French three-factor model (including systematic risk of portfolio, size of portfolio and book-to-market value of portfolio) in Tehran Stock Exchange (TSE). This study is to answer the question that whether the three factors of Fama and French model are able to explain returns of portfolios in Tehran Stock Exchange with its special economic conditions or not. Furthermore, there is a comparison between the results of Fama and French model and CAPM. The importance of this empirical research is how it helps to do accurate and complete calculations for the best investment decision making.
The shares data have been obtained from Tehran Stock Exchange for the financial years 1378 to 1382 (from zo" of March 1999 till 20^th of March 2003). At the beginning of each year, sample stocks are divided into six portfolios based on their size and book-to-market value and the empirical test has been done for these six portfolios.
The results of examining the empirical evidence show that there is no significant relationship between systematic risk (Beta) and return of portfolios. But the considerable relationship bears between the size and return of BIH portfolio (portfolio with Big size and High book-to­ market value). This result repeats itself between book-to-market value and return of BIH portfolio. We have tested all three Fama and French factors together and the model explains portfolio returns in both S/H (Small size and High book-to-market value) and BIM (Big size and Medium book-to-market value) portfolios. The empirical results, as a whole, confirm that Fama and French three-factor model has greater explanatory power of stock returns in comparison with CAPM in Tehran Stock Exchange.

کلیدواژه‌ها [English]

• Return of portfolio
• Systematic risk of portfolio
• Size of portfolio
• Book-to-market value of portfolio