نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات

2 دانشیار و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

3 دانشجوی دکتری حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم وتحقیقات

چکیده

پژوهش حاضر رابطه بین معیارهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر تئوری محدودیت ها شامل سود خالص و
بازده سرمایه گذاری مبتنی بر حسابداری عملکرد سیستم به عنوان عناصر نظام حسابداری عملکرد سیستم،
معیارهای ارزیابی عملکرد سنتی )سود خالص، بازده سرمایه گذاری و بازده حقوق صاحبان سهام(، معیارهای
اقتصادی )نرخ بازیافت وجه نقد و عملیاتی( و همچنین معیارهای ارزیابی عملکرد ویژه صنعت بانکداری
)نسبت تسهیلات به دارائی، شکاف تسهیلات به سپرده و حاشیه سود خالص بانکی(، را با نرخ مطالبات معوق
مورد بررسی قرار داده تا به مناسب ترین معیار به عنوان شاخصی از ارزیابی اثر مطالبات معوق بر بانک ها دست
یابد. بدین منظور اطلاعات مالی 91 بانک ایرانی برای دوره زمانی 9831 9831 مورد بررسی قرار گرفت.
فرضیه های پژوهش با استفاده از مدل رگرسیونی پانل مورد آزمون قرار گرفت. سپس با بهره گیری از آزمون
انتخاب بین مدل های غیر آشیانه ای وانگ، مقایسه ای زوجی بین قدرت توضیح دهندگی معیارهای ارزیابی
عملکرد مبتنی بر تئوری محدودیت ها شامل سود خالص و بازده سرمایه گذاری مبتنی بر حسابداری عملکرد
سیستم با معیارهای رقیب )معیارهای ارزیابی عملکرد سنتی، اقتصادی و ویژه صنعت بانکداری( صورت گرفته
است. نتایج نشان می دهد معیارهای ارزیابی عملکرد مبتنی بر تئوری محدودیت ها نسبت به سایر شاخص های
متداول نسبت بیشتری از تغییرات نرخ مطالبات معوق بین بانک های ایرانی را توضیح می دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the Power of TOC- Based Criteria in Measuring None Performing Loans Consequences

نویسندگان [English]

  • F Rahnama Roodposhti 1
  • M Mohamad Poorzarandi 2
  • J Bahri Sales 3

چکیده [English]

Financial performance has always been considered by researchers. Finding Indexes that proven theoretically and empirically is a great challenge in this area. One of the new models of performance evaluation is “Throughput Accounting” based on the theory of constraints. This theory provides measures aims to generate cash in the present and future with focus on drum (bottleneck) management. There seems non-performing loans to be the major banking system bottleneck that affects banks performance through multiple channels. Due to the different nature of banking operations, it is expected that Throughput Accounting approach can be more efficient to show non-performing loans consequences.
This study examines the relationship between performance evaluation criteria based on theory of constraints and the rate of non-performing loans. Other performance evaluation criteria (include traditional, economic and) have been examined to choose the most appropriate repressors. We use several panel regressions for financial data of 19 Iranian banks during 2006 - 2010. Then the explanatory power of alternative models was compared using vuong’s non-nested model selection test. The results show that performance evaluation criteria based on theory of constraints have more explanatory power than other conventional indices in explaining non-performing loans rate. It is recommended to evaluate the performance of Iranian banks based on the rich concepts of Throughput Accounting.

کلیدواژه‌ها [English]

  • theory of constraints
  • Throughput accounting
  • Non-performing Loans
  • banking sector specific criteria
ابویسانی، براتعلی). 4.6 (،"بررسی راه های افزایش سودآوری در نظام بانکی مورد مطالعه:
بانک ملت"پایان نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی آموزش بانکداری .
.2 پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، ). 4.6 (، "تفسیر گزارش ها و
صورت های مالی بانک ها "، تهران، انتشارات موسسه تحقیقات پولی و بانکی )پژوهشکده(:
- . 2.4 496
.3 تقی نتاج، غلا محسن، نجف پور کردی، حمید رضا، ) 4.90 (، "بررسی و تحلیل علل افزایش
مطالبات معوق موسسه مالی و اعتباری مهر و راهکارهای پیشگیری و کاهش آن"، نشریه
- ..9 2. : مهراقتصاد شماره 40
.4 حشمتی مولایی، حسین، ) 4.64 ( ،"کاوشی در بهره وری بانکی و روند آن در ایران"،
- . فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، شماره . : . 44. 9
.5 خان محمدی، حامد، ) 4.90 (" سنجش توان کارکرد حسابداری عملکرد سیستم مبتنی بر
تئوری محدودیت ها جهت ارزیابی عملکرد اقتصادی شرکتهای تولیدی" رساله دکتری به
راهنمایی رهنمای رودپشتی، فریدون، دانشکده مدیریت دانشگاه آزادواحد علوم تحقیقات .
.6 خانی، ذبیح اله، ). 4.6 ( ، ارائه یک مدل شامل تئوری محدودیت ها و هزینه یابی بر مبنای
فعالیت برای تصمیم گیری در مورد تولیدات ترکیبی، پایان نامه کارشناسی ارشد حسابداری
علوم و تحقیقات تهران.
.7 رهنمای رودپشتی، فریدون، ) 4.60 (،"نرخ بازیافت وحسابداری وجوه نقد"،ماهنامه حسابدار،
- .8. .1 : شماره . 41
.8 رهنمای رودپشتی، فریدون، زارعی سودانی، علیرضا، خان ،) محمدی، حامد، ) 4.60
"حسابداری تئوری محدودیت ها و کاربرد آن در حسابداری مدیریت : حسابداری عملکرد
سیستم، مبتنی بر ارزش آفرینی ، مورد مطالعه : بورس اوراق بهادار شرکت ایران خودرو."،
- .6. 81 : فصلنامه حسابداری مدیریت، شماره 2
.9 سام دلیری، یونس، ). 4.6 (، "نرخ سود دستوری، عامل گریز از سرمایه گذاری و تولید"،
- . مجله بانک و اقتصاد، شماره .. : 2 20
.11 سمیع، هیبت اله، 4.61 (،"بررسی ( تغییرات ساختار سرمایه بر سودآوری بانک تجارت"، پایان
نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی آموزش بانکداری .
.11 عباس زاده، سمانه، )4.66( ،"سنجش عوامل مؤثر بر کارایی سود در شبکه بانکی کشور"،
پایان نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی آموزش بانکداری .
ارزیابی توان شاخص های مبتنی بر تئوری.... 135
.12 فرجی، شهرزاد ، " محاسبه ریسک نرخ بهره و تاثیر آن بر سودآوری بانکی )مطالعه موردی در
بانک سپه ) " مجموعه مقالات برگزیده نوزدهمین همایش بانکداری اسلامی تهران، موسسه
عالی. آموزش بانکداری ایران .4.68
.13 قاسمی، هوشنگ، ) 4.69 (، "مطالبات معوق و نقش آن در سودآوری بانک ها"، مجله بانک و
اقتصاد، شماره :400 - .24 41
.14 موسسه انتشارات و ،» مبانی اقتصادسنجی « ) گجراتی، دامودار؛ مترجم: حمید ابریشمی ) 4.69
- .412 چاپ دانشگاه تهران: . 44
.15 گرگانلی دوجی، جمادرودی ،)4.62( " بررسی کار آیی نسبت های مالی تعهدی و نسبت های
مالی مبتنی بر جریانات نقدی در پیش بینی بازده سهام " ، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده
مدیریت دانشگاه تهران.
.16 مشایخی، بیتا، صفری، مریم، ). 4.6 (، "وجه نقد ناشی از عملیات و مدیریت سود در
شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، فصلنامه بررسی های حسابداری و
- 18 .. : حسابرسی، شماره 11 .
.17 نیکو مرام، هاشم، رهنمای رودپشتی، فریدون، هیبتی، فرشاد، ). 4.6 (،"مبانی مدیریت
- 2.0 مالی)جلد دوم( "، تهران، انتشارات ترمه: 249
.18 مؤتمنی، علیرضا، جوادزاده، محمد، ) 4.69 (،" ارزیابی عملکرد راهبردی بانک ها"، مطالعات
مدیریت - 4.8 414: راهبردی ، شماره 4
.19 هیبتی، فرشاد، غلامعلی، ندا، حسن زاده، حجت، 4.69 ( ،" استفاده ( از تئوری محدودیت در
ارزشیابی شرکت بر مبنای اختیار معامله حقیقی"، مجله مهندسی مالی و مدیریت پرتفوی،
شماره - ..8 اول: . 2
20. Baltaji, B.H. (2005), “Econometric Analysis of Panel Data”. Third Edition, UK, John Wiley & Sons.
21. Bourke, P. (1989). "Concentration and other determinants ofbank profitability in Europe, North America and Australia". Jolirnal of Banking and Finatice, 13, 65-79.
22. Chien T., Danw S.Z.,(2004),” Performance measurement of Taiwan commercial banks”,International Journal of Productivity and Performance management, Vol. 53, NO. 5 ,pp.425- 434.
23. Elizabeth D., Greg Elliot (2004),” Efficiency, customer service and financial performance among Australian financial institutions”, International Journal of Bank marketing, Vol.22, No. 5, pp. 319-342.
24. Eugene,Michel, (2004).Decision usefulness of management accounting information systems in constraints based manufacturing operations ,university of nova southeastern, Dissertation degree of PHD.
25. Gizycki, M. (2001). "The effect of Macroeconomic conditions on banks' risk and profitability". Reserve Bank of Australia, 2-29.
26. Goldratt,E,(1990).What Is This Thing Called the Theory of Constraint and How Should It Be Implemented Croton-on-Hudson:North River Press,.P.4.
27. Goldratt,E,(1991).The Haystack Syndrom. Croton-on-Hudson:North River
851 فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال دهم، شماره 53 ، پاییز 8538
Press.P.19
28. Howard,Lean, ,(1999).Production planning and control and cost accounting systems:effects on management decision making and firm performance ,university of Georgia, Dissertation degree of PHD.
29. Ijiri,Y, ,(1978).”Cash-Flow accounting and its structure” Journal of Accounting, summer,pp.331-338
30. Jager, P. (2008), “Panel data techniques and accounting research”, Meditari
Accountancy Research 16(2), PP:53-68.
31. Noreen,E. Smith, D. & Mackey, J.T. ,(1995).The Theory of Constraints and Its Implications for Management Accounting, Great Barington; MA : North River Press.
32. Savin, E., and K.White,(1977). “The Durbin–Watson Test for Serial Correlation with Extreme Sample Sizes or Many
Regressors.”Econometrica, 45(8), pp. 1989– 1996.
33. Stafon. D. (2000). "An empirical study ofAgency costs in the Mutual Fund Indust$'. Venture Capital Journal, 23(8), 356-392.
34. Tadeu,Elias,2002.A comparison of activity-based costing and the theory of constraints-based approaches for profitability analysis in order management and production planning decisions .university of houston ,Dissertation degree of PHD.
35. Tarawneh M.(2006). A Comparison of Financial Performance in the Banking Sector: Some Evidence from Omani Commercial Banks. International Research Journal of Finance and Economics, Issue 3.
36. Vuong, Quang H. 1989. Likelihood Ratio Tests For Model Selection and Non-Nested Hypotheses. Econometrica, 57:2, 307-333.
37. William H. Greene,(2002) ,” ECONOMETRIC ANALYSIS”,5’th ed, Pearson Education, Inc., Upper Saddle River,New Jersey, pp.283-333