نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد بخش حسابداری دانشگاه شیراز

2 کارشناسی ارشد حسابداری دانشگاه شیراز

چکیده

هدف اصلی این تحقیق، تعیین معیارهای کلیدی ارزیابی عملکرد، مربوط به هر یک از منظرهای ارزیابی
متوازن ) BSC (، در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران به تفکیک نوع فعالیت و بر اساس
طبقهبندی گروه صنایع میباشد. پس از تعیین، معیارهای به دست آمده بر اساس الگوی "فرآیند تحلیل سلسله
مراتبی") AHP (، توسط آزمودنیها رتبهبندی میشوند. پس از بکارگیری AHP ، بین رتبههای موجود قبل از
استفاده از این الگو، مقایسهای صورت میگیرد تا تفاوت احتمالی بین دو نوع شیوه رتبهبندی، بررسی شود.
با استفاده از ابزارهای مصاحبه و پرسشنامه، در نهایت اطلاعات مربوط به 87 شرکت بورسی در سال
7878 ، جمعآوری شد. برای آزمون فرضیههای پژوهش، از آزمونهای "تحلیل واریانس فریدمن"، و " t-test "
استفاده به عمل آمد.
مهمترین معیارهای مورد استفاده توسط شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران برای ارزیابی عملکرد شرکت
به ترتیب اولویت در هر یک از منظرهای BSC شناسایی گردید. همچنین نتایج حاصل از آزمون فرضیهها نشان داد
که بین رتبهبندی از طریق AHP و رتبهبندی بدون استفاده از این الگو، تفاوت معنیداری در ارزیابی عملکرد شرکت
در هر یک از منظرهای BSC وجود دارد. افزون بر این، مشخص شد که تقریباً هیچ یک از شرکتهای مورد مطالعه،
از معیارهای خاص و منحصر به شرکت و یا گروه صنعت خود استفاده نمیکنند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Determination of the Balanced Scorecard Measures and their Ranking Via Analytic Hierarchy Process for the Firms Listed In Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • mohammad Namazi 1
  • M Azimi Bidgoli 2

چکیده [English]

The purpose of this study, at first, is to identify the organizations' key performance evaluation measures, which are related to each Balanced Scorecard (BSC) perspectives of the companies listed in the Tehran Stock Exchange (TSE) that are classified by the type of activity and on the basis of the industry groups in 2008. After determination, identified measures are ranked by the participants based on the Analytical Hierarchy Process (AHP) technique. At last, among the obtained ranks, after applying AHP and before the employment of this technique, a comparison is attempted to investigate the significance of the differences between the two types of ranking.
By utilizing interviews and providing questionnaires, data related to 78 companies was collected. Friedman Test and t-test were administered in this study.
The measures utilized in this research by companies listed in the TSE, was exerted to evaluate the performance of the organizations and managers, within the four perspectives of the BSC. The hypotheses testing results indicated that there are significant differences between two types of rankings (before and after using AHP) in the organizations.
Moreover, it was revealed that almost none of the examined TSE companies did apply the unique measures of the BSC in their performance evaluation process

کلیدواژه‌ها [English]

  • balanced scorecard
  • Analytic Hierarchy Proces (AHP)
  • Performance Evaluation Measures
  • Ranking Measures of the Companies
عباس نژاد، علیاکبر ) 3131 (. "ارزیابی مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
تهران بر اساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی )محدود به شرکتهای وسایل نقلیه موتوری-
وحملونقل("، پایاننامه کارشناسی ارشد مدیریت مالی، دانشگاه امام صادق )ع(.
.1 قدسیپور، سید حسن ) 3133 (. فرآیند تحلیل سلسله مراتب . ی چاپ سوم، تهران: مرکز نشر
دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
.1 نمازی، محمد )برگرداننده( ) 3170 (. پژوهش های تجربی در حسابداری: دیدگاه
روش شناختی، چاپ اول، شیراز: انتشارات دانشگاه شیراز.
.4 نمازی، محمد و رضا جامعی ) 3130 (. "نقش اطلاعات حسابداری )هزینه یابی( منابع انسانی
روی منظر های سیستم ارزیابی متوازن شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار
- . تهران"، پژوهش های حسابداری مالی، سال دوم، شماره 4، زمستان، صص 13 44
5. Blocher, E. J. Stout, D. E. Cokins, G. and K. H. Chen. (2008). Cost Management: A Strategic Emphasis. 4th Edition NewYork: McGraw-Hill, Inc.
6. Cheng-Ru, W.; Chin-Tsai, L. and P. Tsai (2008). “Performance Measurement Model on Wealth Management Banking: Analytic Hierarchy Process and Balanced Scorecard Approach.” Journal of Information & Optimization Sciences, Vol. 29, Iss. 6; pp. 1101-1126
7. Cheng-Ru, W.; Chin-Tsai, L. and P. Tsai (2009). “Analysing Alternatives in Financial Services for Wealth Management Banks: The Analytic Network Process and the Balanced Scorecard Approach.” IMA Journal of Management Mathematics. Vol. 20, Iss. 3; pp. 303-322
8. Clinton B. D.; Webber, S. and J. Hassel (2002) "Implementing the Balance Scorecard Using the Analytical Hierarchy Process", Management Accounting Quarterly,Vol. 3, No.3, pp. 1-11.
9. Garrison, R. H. Noreen, E. W. and W. Seal (2003). Management Accounting. New York: McGraw Hill.
10. Hirsch, Jr. M. L. (2000). Advanced Management Accounting. 2nd Edition, Southern Illinois University at Edwardsville: Thomson Learning.
11. Kaplan, R. S. and A. A. Atkinson (2007). Advanced Management Accounting, 3rd Edition, Prentice-Hall of India Private Limited, New Delhi.
12. Kaplan, R. S. and D. P. Norton (1992)."The Balanced Scorecard: Measures That Drive Performance." Harvard Business Review, Jan-Feb, pp. 71-79.
13. Kaplan, R. S. and D. P. Norton, (1993). "Putting the Balanced Scorecard to Work." Harvard Business Review, Vol. 71, Issue. 5, pp. 134-142.
14. Kaplan, R. S. and D. P. Norton, (2006). Alignment: Using the Balanced Scorecard to Create Corporate Synergies (Hardcover). Boston: Harvard Business School Press.
تعیین معیارهای ارزیابی متوازن و رتبه بندی.... 11
15. Lee, A. H. I.; Chen, W. and C. Chang (2008). "A Fuzzy AHP and BSC Approach for Evaluating Performance of IT Department in the Manufacturing Industry in Taiwan." Expert System with Applications, No. 38, pp. 96-107.
16. Namazi, M. and H. A. Abhari (2010). "An Investigation of the Balanced-Scorecard's Applications for Performance Measurement of the Firms Accepted in the Tehran Securities Exchange Market." Journal of Applied Sciences Research, Vol. 6, pp. 943-955.
17. Sharma, M. K. and R. Bhagwat (2007). "An Integrated BSC-AHP Approach for Supply Chain Management Evaluation." Measuring Business Excellence, Vol. 11, No. 3, pp. 57-68.