نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

2 استادیار حسابداری، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری، حسابداری، ، دانشگاه علامه طباطبای، تهران، ایران

چکیده

ویژگی‌های زبانشناختی اطلاعات تهیه شده توسط مدیریت واحد تجاری، می‌تواند موجب تسهیل در نیل به اهداف انتقال واقعیت‌های اقتصادی شود. بر همین اساس در سالیان اخیر این ویژگی‌ها همواره مورد توجه پژوهش‌های حوزه حسابداری و مالی رفتاری بوده‌ است. بنابراین هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر لحن گزارشگری مالی بر حق‌الزحمه حسابرسی می‌باشد. قلمرو زمانی پژوهش، دورة زمانی 1390 تا 1397 بوده و نمونة پژوهش شامل 63 شرکت پذیرفته ‌شده در بورس اوراق بهادار تهران است. لحن گزارشگری مالی، براساس الگوی محمد و همکاران (2019) اندازه‌گیری شده‌ است. همچنین، به منظور محاسبه حق‌الزحمه حسابرسی از لگاریتم طبیعی آن بهره گرفته شده‌ است. تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیه‌ها با بهره‌مندی از الگوی رگرسیون چند متغیره و داده‌های ترکیبی انجام شده است. نتایج حاصل از آزمون فرضیه‌ حاکی از آن است که لحن گزارشگری مالی تأثیر منفی و معناداری بر حق‌الزحمه حسابرسی دارد. به بیانی، هر چقدر لحن گزارشگری مالی خوش‌بینانه‌تر باشد، حسابرسان مبلغ کمتری به عنوان حق‌الزحمه مطالبه می‌کنند. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که لحن گزارشگری مالی معیارهایی را منعکس می‌کند که حسابرسان در ارزیابی ریسک حسابرسی آنها را مد نظر قرار می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

The Effect of Financial Reporting Tone on Audit Fees of Listed Companies in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Mosa Bozorg Asl 1
  • mohamad marfo 2
  • mahdi mahannejad 3

1 Associate Professor of Accounting, Allameh Tabatab'i University, Tehran, Iran

2 Assistant Professor of Accounting, Allameh Tabataba'i University, Tehran, Iran

3 Ph.D candidate , of Accounting, Allameh Tabatab'i University, Tehran, Iran

چکیده [English]

Linguistic features of information provided by business unit management could facilitate the goals of the transmission of economic facts. In recent years, these characteristics have always been considered in research in the field of accounting and behavioral finance. Therefore, this study seeks to examine the effect of financial reporting tone on audit fees. The sample consists of 63 companies listed in Tehran Stock Exchange for the period from 2012 to 2019. Financial reporting tone is measured using the model introduced by Muhammad et al (2019). Also, a natural logarithm is used to measure audit fees. The data are analyzed and the hypotheses are tested based on the multivariate regression model and panel data. The findings show that financial reporting tone has a significant negative effect on audit fees. In other words, if the financial reporting tone conveys an optimistic tone, the audit fee will be less. Results indicate that financial reporting tone reflects factors that auditors consider in assessing audit risk.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audit fees
  • Audit pricing
  • Audit risk
  • Financial reporting tone
  • Textual analysis
امانی، علی؛ و دوانی، حسین(1388)؛ خدمات حق‌الزحمه و رتبه‌بندی حسابرسان، دنیای اقتصاد. شماره 1998.
امور تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری.  (1398). مجموعه قانون تجارت، امور تدوین، تنقیح و انتشار قوانین و مقررات معاونت حقوقی ریاست جمهوری.
برزگری خانقاه, جمال, انصاری سامانی, حبیب, رزاززاده, لیدا. (1398). پیش‌بینی وضعیت مالی شرکت‌ها با استفاده از تحلیل محتوای گزارش‌های هیئت مدیره. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 16(64), 135-160.
حساس یگانه، یحیی و آذین فر، کاوه(1389). "رابطه بین کیفیت حسابرسی و اندازه مؤسسه حسابرسی". بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره 17 ، شماره 61 صص 85 تا 98.
عزیزخانی، مسعود؛ آقابیگی، زینب. (1392). «بررسی حق الزحمة حسابرسی در حسابرسی نخستین و سنوات آینده دورة تصدی حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار». مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری, 4(15), 105-127.
علوی طبری، حسین؛ رجبی، روح‌اله و شهبازی، منصوره(1390)؛ رابطه نظام راهبردی و حق‌الزحمه حسابرسی مستقل شرکت‌ها، دانش حسابداری، 15(53)، 35-52.
فغفورمغربی, یگانه, سجادی, سید حسین, اثنی عشری, حمیده, رضاییان, علی. (1399). تاثیر احساس زبانی، خوانایی و سبک پردازش اطلاعات (خبرگی) بر قضاوت سرمایه‌گذاران: شواهد آزمایشی. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 16(65), 1-34.
فغفورمغربی، یگانه؛ سجادی، سید حسین؛ اثنی عشری، حمیـده؛ رضـاییان، علـی ) .(1399). تبیـین اثـر میـانجی درک، تسـلط پردازش و برداشت سرمایهگذاران از اعتبار افشا بر رابطه بین احساس زبانی، خوانایی، خبرگی و قضاوت و تصمیمگیری سرمایهگـذاران. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 27 .113 -87 ، (1).
کاشانی پور, محمد, آقائی, محمد علی, محسنی نامقی, داود. (1398). لحن افشای اطلاعات و عملکرد آتی. بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی, 26(4), 570-594.
محسنی, عبدالرضا, رهنمای رودپشتی, فریدون. (1398). عملکرد مالی و کارکردهای مدیریت لحن نوشتار در گزارشگری مالی. پژوهش های تجربی حسابداری, 9(2), 29-48. Doi: 10.22051/jera.2017.10039.1286
میرزائی, سعیده, عبدلی, محمدرضا, کوشکی جهرمی, علیرضا. (1399). بررسی تاثیر لحن بدبینانه گزارشگری مالی بر گزارشگری مالی متهورانه: حفاظت از حقوق سهامداران. مطالعات تجربی حسابداری مالی, 16(65), 109-138
نیکبخت، محمدرضا؛ تنانی، محسن (1389). «آزمون عوامل مؤثر بر حق‌الزحمه حسابرسی صورت‌های مالی». فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی، شماره 4، صص 111-132.
 
Amernic, J, Craig, R., & Tourish, D. (2010). Measuring and Assessing Tone at the Top Using Annual Report CEO letters. Edinburgh: Institute of Chartered Accountants of Scotland. ISBN: 987-1-904574-55-2
Amernic, J., & Craig, R. (2007). Guidelines for CEO-speak: Editing the Language of Corporate Leadership. Strategy and Leadership, 35 (3), 25-31.
Bell, T. B., Doogar, R., & Solomon, I. (2008). Audit labor usage and fees under business risk auditing. Journal of Accounting Research, 46(4), 729–760. https://doi.org/10.1111/j.1475-679X.2008.00291.x
Bicudo de Castro, V., Gul, F.A., Muttakin, M.B., & Mihret D.G. (2019). Optimistic tone and audit fees: Some Australian evidence. International Journal of Auditing, 23(2), 352–364.
Boudta, K., Thewissenc, J., & Torsinc, W. )2018(. When does the tone of earnings press releases matter?. International Review of Financial Analysis, 57, 231-245.
Carlsson, S., & Lamti, R. (2015). Tone Management and Earnings Management. Master Thesis, Gothenburg: Gothenburg University.
Davis, A. K., & Tama-Sweet, I. (2012). Managers' use of language across alternative disclosure outlets: Earnings press releases versus MD&A. Contemporary Accounting Research, 29(3), 804–837.
Davis, A. K., Ge, W., Matsumoto, D., & Zhang, J. L. (2015). The effect of manager-specific optimism on the tone of earnings conference calls. Review of Accounting Studies, 20(2), 639–673.
Feldman, R., Govindaraj, S., Livnat, J., & Segal, B. (2010). Management's tone change, post earnings announcement drift and accruals. Review of Accounting Studies, 15(4), 915–953. https://doi.org/10.1007/s11142-009-9111-x
Financial Reporting Council. (2016). International standard on auditing (UK) 720 (revised June 2016): The auditor's responsibilities relating to other information. Available at https://www.frc.org.uk/ getattachment/11b5e047-a2d7-4674-8281-cc57ec3d5e66/ISA-(UK)- 720_Revised-June-2016.pdf.
Garcia, D. (2013). Sentiment during recessions. The Journal of Finance, 68(3), 1267–1300. https://doi.org/10.1111/jofi.12027
Gul, F. A., Hsu, A. W., & Liu, S. H. (2018). Parent–subsidiary investment layers and audit fees. Journal of Accounting, Auditing and Finance, 33(4), 555–579. https://doi.org/10.1177/0148558X17696763
Hay, D. (2013). Further evidence from meta-analysis of audit fee research. International Journal of Auditing, 17(2), 162–176.
Hay, D. C., Knechel, W. R., & Wong, N. (2006). Audit fees: A meta-analysis of the effect of supply and demand attributes. Contemporary Accounting Research, 23(1), 141–191. https://doi.org/10.1506/4XR4-KT5VE8CN-91GX
Henry, E. (2008). Are investors influenced by how earnings press releases are written? The Journal of Business Communication, 45(4), 363–407.
Huang, X., Teoh, S. H., & Zhang, Y. (2014). Tone management. The Accounting Review, 89(3), 1083–1113. https://doi.org/10.2308/accr- 50684
International Federation of Accountants (2009). International standard on auditing (ISA) 315: Identifying and assessing the risks of  material misstatement through understanding the entity and its environment. Available at  ttp://www.ifac.org/system/files/downloads/a017-2010- iaasb- andbook-isa-315.pdf.
International Federation of Accountants (2009a). International standard on auditing 240: The auditor's responsibilities relating to fraud n an audit of financial statements. http://www.ifac.org/system/files/-downloads/a012-2010-iaasb-handbook-isa-240.pdf.
International Federation of Accountants (2009b). International standard on auditing (ISA) 200: Overall objectives of the independent auditor and the conduct of an audit in accordance with international standards on auditing. Available at http://www.ifac.org/system/files/downloads/a008-2010-iaasb-handbook-isa-200.pdf.
International Federation of Accountants (2012) International standard on auditing (ISA) 720 (revised): The auditor's responsibilities  Relating to other information in documents containing or accompanying audited financial statements and the auditor's report  hereon Available at https://www.ifac.org/system/files/publications/files/ISA-720-The- Auditor%27s-Responsibilities-Relating-to-Other-Information-in-Documents.pdf
Kothari, S. P., Xu, L., & Short, J. E. (2009). The effect of disclosures by management, analysts, and business press on cost of capital, return volatility, and analyst forecasts: A study using content analysis. The Accounting Review, 84(5), 1639–1670. https://doi.org/10.2308/accr
Lang, M., & Lundholm, R. (2000). Voluntary disclosure and equity offerings: Reducing information asymmetry or hyping the stock? Contemporary Accounting Research, 17(4), 623–662.
Law, K. K., & Mills, L. F. (2015). Taxes and financial constraints: Evidence from linguistic cues. Journal of Accounting Research, 53(4), 777–819.
Lopatta, K., Gloger, M. A., & Jaeschke, R. (2017). Can language predict bankruptcy? The explanatory power of tone in 10-K filings. Accounting Perspectives, 16(4), 315–343. https://doi.org/10.1111/1911-3838. 12150
Loughran, T., & McDonald, B. (2011). When is a liability not a liability? Textual analysis, dictionaries, and 10-Ks. The Journal of Finance, 66(1), 35–65.
Public Company Oversight Board (2013). PCAOB Release No. 2013-005. https://pcaobus.org/Rulemaking/Docket034/Release_2013-005_ ARM.pdf.
Salvador de Souza, J. A., Rissatti J. C., Rover, S., & Alonso Borba, J. (2019). The linguistic complexities of narrative accounting disclosure on financial statements: An analysis based on readability characteristics. Research in International Business and Finance, 48, 59-74.
Stanley, J. D. (2011). Is the audit fee disclosure a leading indicator of clients' business risk? Auditing: A Journal of Practice & Theory, 30(3), 157–179.
Yang, R., Yu, Y., Liu, M., & Wu, K. (2018). Corporate risk disclosure and audit fee: A text mining approach. The European Accounting Review, 27(3), 583–594.
Yekini, L. S., Wisniewski, T. P., & Millo, Y. (2016). Market reaction to the positiveness of annual report narratives. The British Accounting Review,48(4), 415–430. https://doi.org/10.1016/j.bar.2015.12.001.
Alavi Tabari, S., Rajabi, R., & Shahbazi, M. (2011). The Relationship Between Corporate Governance and Audit Fees. Journal of Knowledge Accounting, 4(15), 75-101. [In Persian]
Amani, A., & Davani, Gh. (2009). Auditor fee and rating services. Donyaye Eghtesad, 1998. [In Persian]
Azizkhani, M., & Aghabeigi, Z. (2014). Audit Fees for Initial and Subsequent Engagements: Evidence from Firms Listed in Tehran Stock Exchange. Journal of Knowledge Accounting, 4(15), 105-127. [In Persian]
Barzegari Khanagha, J., Ansari samani, H., & Razzazzadeh, L. (2019). Predicting the Financial Status of Companies Using Content Analysis the Reports of the Board of Directors. Empirical Studies in Financial Accounting, 16(64), 135-160. [In Persian]
Codification, revision and publication of laws and regulations of the Legal Vice President (2019). Collection of commercial law, affairs of compiling, revising and publishing the laws and regulations of the Vice President for Legal Affairs. [In Persian]
Faghfour maghrebi, Y., Sajadi, S., & Esnaashari, H. (2020). Investigating the Mediating Role of Understanding, Processing Fluency and Credibility of an Earnings Press Release on the Relationship between Language Sentiment, Readability, Sophistication and Investors’ Judgment and Decision-making. Accounting and Auditing Review, 27(1), 87-113. [In Persian]
Faghfour maghrebi, Y., Sajadi, S., & Esnaashari, H. (2020). The effect of language sentiment, readability and information processing style (sophistication) on investors’ judgment: experimental evidence. Empirical Studies in Financial Accounting, 16(65), 1-34. [In Persian]
Hassas Yeganeh, Y., & Azinfar, K. (2010). Relationship between Audit Quality and Auditor Size. Accounting and Auditing Review, 3(17). [In Persian]
Kashanipoor, M., Aghaee, M.A., & Mohseni Namaghi, D. (2020). Information Disclosure Tone and Future Performance. Accounting and Auditing Review, 26(4), 570-594. [In Persian]
Mirzayee, S., Abdoli, M.R., & Koushki jahromi, A.R. (2020). Financial reporting language Bad on Aggressive Financial Reporting Investor protection. Empirical Studies in Financial Accounting, 16(65), 109-138. [In Persian]
Nikbakht, M.R. & Tanani, M. (2010). Test of Factors Influencing Financial Audit Fees. Journal of Financial Accounting Research, 2(2), 111-132. [In Persian]
Rahnamay roodposhti, F., & Mohseni, A. (2020). Financial Performance and Writing Tone Management in Financial Reporting. Empirical Research in Accounting, 9(4), 29-48. [In Persian