نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد گروه حسابداری، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران

3 استادیار گروه حسابداری، دانشکده علوم اقتصادی و اداری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

چکیده

مدیران از انعطاف پذیری استانداردهای جاری گزارشگری مالی جهت تفکیک یا تجمیع اقلام صورت سود و زیان استفاده می کنند.این ویژگی استانداردها باعث شده تا تفکیک یا تجمیع اقلام در صورت های مالی یکی از مباحث چالش برانگیز مدیران تلقی شود. از این رو، هدف از این پژوهش بررسی رفتار مدیران در بکارگیری تئوری حسابداری ذهنی در گزارشگری صورت سود و زیان می باشد. در همین راستا، این تحقیق به روش پیمایشی و در محیط ازمایشگاهی از طریق پرسش نامه بین 67 نفر از مدیران مالی شرکت کننده در دوره های IFRS در سال 1395 انجام پذیرفته است. در این پژوهش مجموعه ای از آزمایش های مرتبط با تفکیک یا تجمیع اطلاعات سود و زیان فروش دارایی ثابت به منظور بررسی این نکته که آیا ترجیح مدیران مالی از پیش بینی های نظریه حسابداری ذهنی پیروی می کند یا خیر، مورد آزمون قرار گرفت. برای آزمون فرضیه های تحقیق از تحلیل اندازه­گیری مکرردوطرفه و تی زوجی استفاده شده است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که ترجیح مدیران برای تفکیک نشان دهنده حسابداری ذهنی می باشد. تحقیق ما اشاراتی برای استاندارد گذاران، قانون گذاران، و محققان دارد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating of Managers Behavior in Using Mental Accounting in Income Statement Reporting

نویسندگان [English]

  • alireza kian 1
  • Omid Pourheydari 2
  • Yahya Kamyab 3

1 Ph.D. Student, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

2 Professor in Accounting, Shahid Bahonar University, Kerman

3 Assistant Professor in Accounting, University of Mazandaran, Babolsar, Iran

چکیده [English]

Managers use the flexibility of current financial reporting standards to separate or aggregate items of income statement. This feature of the standards has led to separate or aggregate of items in the financial statements as one of the challenging issues for managers. Hence, the purpose of this research is to investigate the
behavior of managers in applying the theory of mental accounting in income statement reporting. In this regard, this research was conducted through a survey method and in a laboratory environment by distributing a questionnaire between 67 Iranian financial managers participating in IFRS courses in 2016. In this research, a series of experiments related to separate or aggregate information of profit and loss of selling fixed asset were tested to determine whether financial managers preferred to follow the predictions of mental accounting theory or not. To test the hypothesis of the research, repeated measurement of two-way and paired t-test has been used.The results of the research indicate that managers prefer to distinguish mental accounting. Our research has comments to standard setters, legislators, and researchers 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mental Accounting Theory
  • Income Statement
  • Managers Behaviour
بدری، احمد؛گودرزی، ندا (1393)، مالی رفتاری، سوگیری نماگری و متغیرهای بینادی حسابداری: شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 43، ص88-57.
بنابی قدیم، رحیم؛ کرباسی یزدی، حسین(1393)، کاربرد تئوری حسابداری ذهنی، پژوهش حسابداری،  شماره 13، ص 133- 117.
تلنگی، احمد (1383)، تقابل نظریه های نوین مالی و رفتاری، تحقیقات مالی، شماره 17، ص 26- 3.
ثقفی، علی؛ فرهادی، روح‌اله؛ تقوی فرد، محمدعلی(1393) مالی رفتاری، ریسک بتا: شواهدی از تئوری چشم انداز، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 45، ص38 -9.
راعی، رضا؛  فلاح پور، سعید(1383)، مالیه  رفتاری، رویکردی متفاوت در حوزه مالی. تحقیقات مالی، شماره 18 ، ص 106 - 77.
سلیمانی امیری، غلامرضا؛ گودرزی، نرگس؛ زراعتی، لیلا (1390) حسابداری ذهنی و رابطه آن با مدیریت پرتفوی. پژوهش حسابداری ، شماره 1 ، ص136- 123.
سلیمانی امیری، غلامرضا؛ یوسفی اصل، فرزانه (1393). حسابداری ذهنی، ریشه‌ها و کاربردها، پژوهش حسابداری ، شماره 14 ،ص155- 139.
عرب مازار یزدی، محمد، بدری، احمد؛ عزیزیان، افشین(1392)، آزمون تجربی رفتار جمعی سرمایه‌گذاران در بورس اوراق بهادار تهران، فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، شماره 39، ص27-1.
نیک‌بخت، محمدرضا؛ رحمانی، علی؛ صدرآرا، مهرداد(1395)، ارزیابی مدیریت موجودی کالا با رویکرد رفتاری، فصلنامه حسابداری ارزشی و رفتاری، شماره 2،ص126-97.
 
Abdellaoui, M., Bleichrodt, H. and Paraschiv, C. (2007). Loss aversion under prospect theory: A parameterfree measurement. Management Science, 53 (10): 1659–1674.
American Institute of Certified Public Accountants (AICPA). (2011). Accounting Trends and Techniques. New York, NY: AICPA.
Barth, M., and K. Schipper. (2008). Financial reporting transparency. Journal of Accounting, Auditing and Finance, 23 (2), 173–190.
Bonner, S.E., Clor-Proell, S.M. and Koonce, L. (2014). Mental Accounting and Disaggregation Based on the Sign and Relative Magnitude of Income Statement Items. The Accounting Review, 89(6), 2087–2114.
Chartered Financial Analysts (CFA) Institute. (2007). A Comprehensive Business Reporting Model: Financial Reporting for Investors. Charlottesville, VA: CFA Institute.
DeLisle, Jared and Diavatopoulos, Dean and Fodor, Andy and Krieger, Kevin, Prospect Theory, Mental Accounting, and Option Prices (February 7, 2015). Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=2561887
Deloitte. (2010). SEC Comment Letters—Including Industry Insights: A Snapshot of Current Themes. Available at: http://www. deloitte. com/us/specialreports.
Desroches, P. (1998). Current SEC developments. Remarks made by Pascal Desroches, Professional Accounting Fellow, Current Accounting Projects, Office of Chief Accountant, United States Securities and Exchange Commission. Available at: http:// www. sec. gov.
Diana Falsetta, Timothy J. Rupert, and Arnold M. Wright (2013) The Effect of the Timing and Direction of Capital Gain Tax Changes on Investment in Risky Assets. The Accounting Review: March 2013, Vol. 88, No. 2, pp. 499-520.
Financial Accounting Standards Board (FASB) and International Accounting Standards Board (IASB). (2009). Analyst Field Test Results. Norwalk, CT: FASB/IASB.
Financial Accounting Standards Board (FASB) and International Accounting Standards Board (IASB). (2010). Introduction to and Summary of the July 2010 Staff Draft. London, U.K.: IFRS Foundation.
Financial Accounting Standards Board(FASB) (2009), Minutes of the October 27, 2009 Joint Board Meeting: Financial Statement Presentation. Available at: http://www.fasb.org/cs/Content Server? c¼Document_C & pagename¼ FASB %2 F Document_C % 2 F Document Page & cid ¼ 1176156562920.
Financial Accounting Standards Board (FASB). (2012). Revenue Recognition—Principal Agent Considerations—Other Presentation Matters. Accounting Standards Codification Topic 605-45-45. (September 19). Available at: http://asc.fasb.org/.
Glaum, M., Street, D. L. and Vogel, S. (2005). Making Acquisitions Transparent: An Evaluation of M & A related IFRS Disclosures by European Companies in 2005. Frank furt, Germany: Price water house -Coopers.
Hens. T & Wohrmann. P, 2006. Mental Accounting and the Equity Premium Puzzle. Working paper.
Koonce. B & L. Fennema, 2010, Mental Accounting in Financial Reporting and Voluntary Disclosure. Working paper.
Linville, P. W. and Fischer, G. W. (1991). Preferences for separating or combining events. Journal of Personality and Social Psychology, 60 (1), 5–23
Lipe, M. 1993. Analyzing the variance investigation decision: The effects of outcomes, mental accounting, and framing. The Accounting Review 68: 748-764
Marilyn K. Spencer and Valrie Chambers (2012) National Heuristic Shift toward Saving Any Form of Tax Rebate. Accounting and the Public Interest: December 2012, Vol. 12, No. 1, pp. 106-136.
Prelec. D & Loewenstien. G, 1998. The red & the black: Mental Accounting of Savings and Debt. Marketing Science, Vol 17, No. 1, 1998, pp. 4-28
Scott B. Jackson (2008) The Effect of Firms' Depreciation Method Choice on Managers' Capital Investment Decisions. The Accounting Review:  March  2008, Vol. 83, No. 2, pp. 351-376.
Scott B. Jackson, Theodore C. Rodgers, Brad Tuttle (2010) The effect of depreciation method choice on asset selling prices. Accounting, Organizations and Society: November 2010, Vol. 35, No. 8, pp. 757-774.
Sudip Bhattacharjee, Kimberly K. Moreno, and Debra A. Salbador (2015) The Impact of Multiple Tax Returns on Tax Compliance Behavior. Behavioral Research in Accounting: Spring, Vol. 27, No. 1, pp. 99-119.
Thaler, R. (1985). Mental accounting and consumer choice. Marketing Science, 4(3), 199–214.
Thaler, R. (1999). Mental accounting matters. Journal of Behavioral Decision Making, 12(3), 183–206.
Tjon-Hing, C. (2006). Speech by SEC staff: Remarks before the 2006 AICPA National Conference on current SEC and PCAOB developments. Available at: http://www.sec.gov/ news/ speech/ 2006/spch121206slh.htm.
Wallace, W. (2003). Analyzing non-GAAP line items in income statements. The CPA Journal, 73 (6), 38–47.
White, A & Censlive, M, (2016). Inventory Control Systems Model for Strategic Capacity Acquisition, Journal of Industrial Engineering, Volume 2016 (2016), Article ID 1650863, 16 pages, available at: http:// dx.doi. org/10.1155/2016/1650863