نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه حسابداری، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 کارشناس ارشد مدیریت مالی، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

چکیده

استقرار مناسب سازوکار­های حاکمیت شرکتی، اقدامی اساسی برای استفاده بهینه از منابع، شفافیت و رعایت حقوق همه ذی­نفعان در یک واحد تجاری است. یکی از این ساز­­وکار­ها، ساختار مالکیت است. مالکیت متقابل (مالکیت شرکت از طریق واحد های فرعی و وابسته خویش) یکی از ساختارهای مالکیتی است که می­تواند بر جنبه­های مختلف بنگاه­ها تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر مالکیت متقابل بر کارایی شرکت با در نظر گرفتن متغیر میانجی رقابت بازار محصول از طریق روش رگرسیون چندگانه مبتنی بر داده­های تابلویی و آزمون سوبل انجام‌شده است. از روش تحلیل پوششی داده­ها برای اندازه­گیری کارایی و از شاخص هرفیندال- هیرشمن برای اندازه­گیری رقابت بازار محصول استفاده‌شده است. آزمون­های انجام‌شده در خصوص داده­های 120 شرکت در طول سال­های 1388 الی 1393 (720 سال- شرکت) نشان می­دهد که مالکیت متقابل با رقابت بازار محصول رابطه مستقیم و معنادار دارد و رقابت بازار محصول با کارایی دارای رابطه معکوس و معنادار است. در ضمن مالکیت متقابل به‌صورت غیرمستقیم با تأثیر متغیر میانجی رقابت بازار محصول با کارایی رابطه معکوس و معنادار دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Relationship Between Cross Ownership and Efficiency in Firms Listed on Tehran Stock Exchange with the Impact of Intermediary Variable Product Market Competition

نویسندگان [English]

  • Hamzeh Didar 1
  • Gholamreza mansorfar 1
  • Jabraeil Rahmani 2

1 Associate Professor , Accounting Department, Urmia University, Urmia, Iran

2 M.S. of Financial Management, Urmia University, Urmia, Iran

چکیده [English]

The establishment of appropriate corporate governance mechanisms of action for the efficient use of resources, transparency and respect for the rights of all stakeholders. One of these mechanisms is the ownership structure. Cross-ownership of various aspects of business ownership structures that nature can be influential .The aim of this study is review of effect of cross- ownership over the companys performance 
considering the mediating variable product market competition in the form of Test Method mediator Through multiple regression models based on panel data has been conducted. Data envelopment analysis to measure performance and Herfindahl- Hirschman Index used to measure product market competition. Tests conducted on the data of 120 companies during the years 1388 to 1393 (720 firm-year) show that Property positive and significant relationship between product market competition with cross- oenership . Performance and product market competition is a significant negative relationship. The cross-ownership directly and indirectly by affecting product market competition mediator performance has a significant negative relationship. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • cross- ownership- data envelopment analysis- efficiency
  • Herfindahl- Hirschman – product market competition
نمازی، محمد؛ ابراهیمی، شهلا (1391)،  بررسی ارتباط بین ساختار رقابتی بازار محصول و بازده سهام ،  پژوهش‌های تجربی حسابداری مالی ، سال دوم، شماره 1، شماره پیاپی 3، 27-9.
واعظ، سیدعلی؛ رشیدی باغی، محسن (1393)، تأثیر ساختار مالکیتی بر ارتباط بین محافظه‌کاری حسابداری و کارایی سرمایه‌گذاری، مجله‌ی پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز. دوره ششم. شماره2. 167-195.
ستایش، محمدحسین؛ رضایی، غلامرضا؛ حسینی، سید داوود (1393)، بررسی نقش ساختار مالکیت بر شیوه‌ی مدیریت وجوه نقد و موجودی‌های کالای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله‌ی پیشرفت‌های حسابداری دانشگاه شیراز، دوره ششم. شماره اول،    29-62.
خواجوی، شکر اله؛ همکاران (1392). بررسی اثرات رقابت در بازار محصول بر مدیریت سود شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت دارایی و تأمین مالی. سال اول. شماره 3. 119-134.
مهدوی، ابالقاسم؛ میدری، احمد (1384)، ساختار مالکیت و کارایی شرکت‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران، مجله تحقیقات اقتصادی، شماره103.71-132.
صادقی، حسین؛ رحیمی، پریسا (1391)، بررسی رابطه‌ی بین ساختار مالکیت و عملکرد شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس با استفاده از سیستم معادلات همزمان. مجله پژوهش‌های حسابداری مالی. شماره 14، 89-102.
مهرانی، ساسان؛ و همکاران(1392)، بررسی تأثیر ساختار مالکیت بر ارزش شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مجله تحقیقات مالی، دوره 15، شماره 1، 129-148
حساس یگانه، یحیی؛ مراد، محمد(1387)، بررسی رابطه‌ی بین سرمایه‌گذاران نهادی و ارزش شرکت، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، (52). 107-122.
دیدار، حمزه؛ منصورفر، غلامرضا؛ محبی حیدرلو، سوسن (1392)، بررسی تأثیر کارایی شرکت بر بازدهی و ارزش بازار سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه.
Casu, B. and Girardone, C (2006), " Does competition lead to efficiency? The case of EU commercial banks".
Cornett, M. M. and Marcus, A. J. and Saunders, A. and Tehranian, H (2007) , "The impact of institutional ownership on corporate operating performance", Journal of Banking and Finance, 31, 1771–1794.
Driessen , G. and Lijesen , M. and Mulder. M (2006),"The empact of competition on productive efficiency in European rialways", CPB Netherlands Bureau for Economic Policy Analysis, 71.
Donato, F. and Tiscini, R(2009) ," Cross ownership and interlocking directorates between banks and listed firms: and empirical analysis of the effects of debt leverage and cost of debt in the Italian case", Corporate Ownership & Control. 6(3), Spring 2009.
Ferris, S. P. and Park, . (2005) ," Foreign ownership and firm value: Evidence from Japan", Advances in Financial Economics, 11,1–29.
Filippini, M. and Wetzel, H (2014)," The impact of ownership unbundling on cost efficiency: Empirical evidence from the New Zealand electricity distribution sector", Energy Economics, 45 (2014), 412–418.
He, J. and Huang, J (2014),"Product Market Competition in a World of Cross-Ownership Evidence from Institutional Blockholdings",    
Jens koke. f (1999) ," New evidence on ownership structure in Germany", Zew discussion paper. 6. 60-99.
Li Lin, K. and Tuan Doan, A. and Chyi Doong,S (2015) ," Changes in ownership structure and bank efficiency in asian developing countries: the role of financial freedom", International Review of Economics and Finance, 43, 19-34.
Lyandresy, E. and Watanabe, M (2011)," Product Market Competition and Equity Returns",
Schaeck, K. and Cihak,M.(2008) ," How does competition affect efficiency soundness in banking",. Working Paper Series No 932 / September2008.
Seifert, B. and Goenc, H. and Wright, J (2005)," The international evidence on performance and equity ownership by insiders, blockholders, and institutions", Journal of Multinational Financial Management, 15, 171–191.
Shleifer, A. and Vishny, R.W (1997)," A survey of corporate governance",Journal of Finance, 52, 737-783.
Trivieri, F (2005)," Does cross-ownership affect competition? Evidence from the Italian banking industry", Journal of international Financial Markets, Inatitutions & Money, 17 (2007) 79–101.