نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی / دانشگاه علامه طباطبایی

2 دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

ریسک اعتباری، از مهمترین ریسک‌هایی است که نهادهای پولی و مالی را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. هدف اصلی پژوهش ارزیابی تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام است. ابتدا با بررسی مبانی‌نظری، پژوهش‌های انجام شده و نظر کارشناسان خبره، عوامل کمّی و کیفی موثر بر رتبه‌بندی اعتباری تعیین شد سپس پرسشنامه‌ای تهیه شد تا باتوجه به نظر خبرگان براساس محیط ایران درجه اهمیت شاخص‌ها مشخص شود، و با استفاده از مدل تاپسیس رتبه‌بندی ۱۰۶ شرکت‌ بورس اوراق‌بهادار تهران برای سال‌های۱۳۹۰-۱۳۹۴ براساس ریسک اعتباری با درجه اهمیت یکسان و متفاوت شاخص‌ها صورت گرفت؛ سپس براساس نتایج رتبه‌بندی به تشکیل پرتفوهایی از سهام پرداخته شد و درنهایت تاثیر ریسک اعتباری بر بازده سهام در دو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت مشخص شد. بنابر نتایج، تاثیر ریسک اعتباری بر بازده در هردو حالت درجه اهمیت یکسان و متفاوت، با تحلیل رگرسیون داده‌های ترکیبی، بی‌معنی و با تحلیل رگرسیون داد‌ه‌های پانل، معنی‌دار و معکوس است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Calculation of Credit Risk and Its Effect on Return in Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • Amir Hossein Erza 1
  • Moslem Peymany 1
  • Farnaz Seifi 2

1 Faculty Member / Allameh Tabataba'i University

2 Faculty of Management and Accounting, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

Credit risk is one of the most important risks that affect Monetary and financial institutions. The main purpose of the paper is to assess the effect of credit risk on stock returns. Firstly, by reviewing the theoretical foundations, researches and expert opinion, quantitative and qualitative factors influencing the credit rating were determined. Then a questionnaire prepared according to the experts' opinions based on the Iranian environment, the degree importance of the indicators was determined and Using the Topsis model, the ranking of 106 Tehran Stock Exchange (TSE) companies in 2011-2015 was based on credit risk with the same and different significance of the indicators Then, based on the results of the ranking, stock portfolios was formed, finally, the effect of credit risk on stock returns in two different situations With the same and different significance were determined. According to the results, the effect of credit risk on returns in both of the same and different degree of importance, by analyzing the combined data, meaningless and by analyzing panel data, is meaningful and reverse.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Credit Risk
  • Return
  • rating
  • TOPSIS
  • Tehran Stock Exchange
ابراهیمی‌سروعلیا، محمدحسن و جهانشاهی، جواد (1395). بررسی رابطه سرمایه فکری و متغیر های اثرگذار بر تصمیمات سرمایه گذاران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی 12 (49)، 53-81
امیری، مقصود و بکی حسکوئی، مرتضی و بیگلری کامی، مهدی (۱۳۹۲). رتبه بندی شرکت های تولیدی در بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل های تصمیم گیری با معیارهای چندگانه و شبکه عصبی مصنوعی. فصلنامه علمی پژوهشی دانش سرمایه گذاری ۱۲ (۷).
امیریان، سجاد و آذر، عادل (۱۳۹۳)، ارائه مدلی برای رتبه بندی سهام تحت محیط تصمیم گیری چند شاخصه فازی گروهی. نهمین کنفرانس بین المللی مدیریت.
انواری رستمی، علی اصغر و ختن لو، محسن (۱۳۸۵). بررسی مقایسه ای رتبه بندی شرکت های برتر بر اساس نسبت های سودآوری و شاخص های بورس اوراق بهادار تهران. بررسی های حسابداری و حسابرسی ۱۹ (۴۳)، ۲۵ – ۴۳
برزیده، فرخ و تقوی‌فرد، محمدتقی و زمانیان، فاطمه (1392). چارچوب طراحی سبد سهام با استفاده از روش دیماتل و فرایند تحلیل شبکه‌ای. فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی 11 (39)، 105-124
تهرانی، رضا و محمدی، محسن و رحیمی، امیرمحمد (۱۳۸۸). نظام سنجش اعتبار و جایگاه آن در بهبود نظام تامین مالی. کنفرانس بین المللی توسعه نظام تامین مالی در ایران (با رویکرد نوآوری های مالی) ۲۲ (۱).
ﺟﻠﻴﻠﻲ، ﻣﺤﻤﺪ، »ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺎﻣﻊ ﺳﻨﺠﺶ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﻮﺭ ﺗﺤﻮﻝ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺎﻧﮑﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺷﺮﮐﺖ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺭﺗﺒﻪ-ﺑﻨﺪﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ، ١٣٨٦
چارلز پی. جونز. مدیریت سرمایه گذاری. ترجمه: دکتر رضا تهرانی و عسگر نوربخش (۱۳۹۲ - چاپ یازدهم). تهران: نشر نگاه دانش.
خواجوی، شکرالله و فتاحی نافچی، حسن و قدیریان آرانی، محمد حسین (۱۳۹۴). رتبه بندی و ارزیابی عملکرد مالی شرکت های صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از مدل ترکیبی فازی – AHP – ویکور؛ مطالعه موردی: شرکت های صنایع دارویی، فلزات اساسی و خودرو و قطعات. دانش حسابرسی ۲۲ (۶۰)، ۲۵-۴۷.
دانش شکیب، معصومه و فضلی، صفر (۱۳۸۸)، رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺮﻛﺖ ﻫﺎی ﺳﻴﻤﺎن ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﻳﻜﺮد ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ )AHP–TOPSIS( . مجله ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ۲۱ (۳۲)، ۱۰۹-۱۲۹
دمودران، آسوات. مالی شرکتی پیشرفته: رویکرد کاربردی (۱۳۹۲). تهران: انتشاران نص.
سازمان بورس و اوراق بهادار. موسسه رتبه بندی اعتباری. وب سایت seo.ir
صفری، سعید و ابراهیمی شقاقی، مرضیه و شیخ، محمد جواد (۱۳۸۹). مدیریت ریسک اعتباری مشتریان حقوقی در بانک های تجاری با رویکرد تحلیل پوششی داده ها (رتبه بندی اعتباری). پژوهش های مدیریت در ایران ۲۸ (۴)، ۱۳۷ –۱۶۴
فرشید صارمی، محمود؛ صفری، حسین؛ فتحی، حبیبه و حسینی، ( 1385 )، "ارائه مدلی برای رتبه بندی شرکت های انفورماتیکی"، فصلنامه پژوهشنامة بازرگانی، 127 – شماره 40 ، صص ۱۵۴
محمودآبادی، حمید و غیوری مقدم، علی (۱۳۹۰)، رتبه بندی اعتباری از لحاظ توان مالی پرداخت اصل و فرع بدهی ها با استفاده از شیوه تحلیل پوششی داده ها (مورد مطالعه: شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران). مجله دانش حسابداری ۲۱ (۴)، ۱۲۵ – ۱۴۵.
مراد زاده فرد، مهدی و موسی زاده عباسی، نورالدین و مشعشعی، محمد (۱۳۹۰)، اراﻳﻪ ی ﻣﺪﻟﻲ ﻧﻮﻳﻦ در رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی و ارزﻳﺎﺑﻲ ﻣﺎﻟﻲ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﻣﻮردی: ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻠﺰات اﺳﺎﺳﻲ ﺑﻮرس اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان). بررﺳﻲ ﻫﺎی ﺣﺴﺎﺑﺪاری و ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ ۱۲ (۶۰)، ۴۱-۵۲.
مشایخ، شهناز و شاهرخی، سیده سمانه و حیدری، حنیف (۱۳۹۵). رتبه ﺑﻨﺪی اﻋﺘﺒﺎری شرکت های ﺗﻮﻟﯿﺪی ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در ﺑﻮرس و اوراق ﺑﻬﺎدار ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﻣﺪل ﺳﻮﭘﺮ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﭘﻮﺷﺸﯽ داده ﻫﺎ. سومین کنفرانس بین المللی پژوهش های کاربردی در مدیریت و حسابداری.
نوروزی مردخه، اسحاق و ادهم، عباس (۱۳۹۴)، ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺭﯾﺴﮏ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﯼ ﺑﺮ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭﻱ ﺷﺮﮐﺖ ﻫﺎﯼ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﺭﺱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺑﻬﺎﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ. پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت.
Al-khawaldeh, Abdullah Ash-shu’ayree (2013), International Journal of Financial Research 4 (1), 120 – 131.
Avramov, Doron &  Chordia, Tarun & Jostova, Gergana & Philipov Alexander (2009). Credit ratings and the cross-section of stock returns, Journal of Financial Markets 12 (31) 469–499.
Basel committee on Banking " Studies on the Validation of Internal Rating Systems working paper. No . February 2006
Bissoondoyal-Bheenick, Emawtee & Brooks, Robert (2015). The credit risk–return puzzle: Impact of credit rating announcements in Australia and Japan. Pasific – Basin Finance Journal 19 (35), 37 – 55
Ebrahimi Rad, Seyed Saajad & Embong, Zaini & Mohd-Saleh Norman & Jaffar, Romlah(2016). FINANCIAL INFORMATION QUALITY AND INVESTMENT EFFICIENCY: EVIDENCE FROM MALAYSIA. ASIAN ACADEMY of  MANAGEMENT JOURNAL  of ACCOUNTING and FINANCE 1 (22). 129-151
Fama, Eugene F. and Kenneth R. French, 1993: Common risk factor in the returns on stocks and bonds, Journal of Finance, 33, pp. 3-56
Fama, Eugene F. and Kenneth R. French, 1996: Multifactor Explanations of Asset Pricing Anomalies, Journal of Finance, 51, PP. 55 – 84
Freitas, Abner de Pinho Nogueira & Minardi, Andrea Maria Accioly Fonseca (2013). The Impact of Credit Rating Changes in Latin American Stock Market, Available online at http://www.anpad.org.br/bar
Gray, S. Mirkovic, A. and Ragunathan, V. (2006). The determinants of credit ratings: Australian evidence. Australian Journal of Management. Vol. 13. N pp 333-354
Habib, Yasir & Nazir, Muhammad Imran & Hashmi, Shujahat Haider & Saeed, Muhammad Bilal (2015).  Credit Rating Announcements and Stock Returns: Evidence from the Banking Sector of Pakistan.  Journal of Business Studies Quarterly 24 (2).
Hallahan, Terrence & Taib, Hasniza Mohd & Di Iorio, Bissoondoyal-Bheenick, Emawtee (2011). The Stock Market Impact of Corporate Bond Rating Changes: New Evidence from the UK and Australian Stock Markets. www.efmaefm.org
Heflin,F; Shaw,K,W; Wild,J. (2011). " Credit ratings and disclosure channels". Research in Accounting Regulation, 23(1),PP 20-33
Horrigan, J. O, (1966). The Determination of Long-term credit standing with Financial ratios. Journal of Accounting Research, 4, 44 – 62.
Jllinea, S.Jane; Tanlu, Lloyd and Winn, Amanda (2014). Evaluating proposed remedies for credit rating agency failures. The Accounting Review 89(4), 1399-14
 Lev, B., and R. thiagaragan (1993). Fundamental information analysis, Journal of Accounting Research 31, 190-215
Malhotra, R., Malhotra, D.K. and Russel, P. (2007). Using data envelopment analysis to rate bonds. Proceedings of the Northeast Business & Economics Association. Vol. 4. pp. 420–423
Marcin, Tomasz, (2009). Application of Data Envelopment Analysis in Credit Scoring, Master’s Thesis in Financial Mathematics, Technical Report
Markowitz, H.,”Portfolio Selection: Efficient Diversification of Investments” John Wiley & New York 1959, Sons
Mohanram, P. (2004). Separating winners from losers among low book-to-market stock using Financial Statement Analysis, Columbia Business school.
Mohtashami, Toktam and Salami, Habibollah(2006) Factors discriminating low risk and high risk corporate credit applicants: the case of Keshavarzi bank, MS thesis ,faculty of economics and agricultural development,Tehran University. (In Persian)
Murcia, Flávia Cruz de Souza and et al (2014). The determinants of credit rating: Brazilian evidence. BAR - Brazilian Administration Review11 (2). 188-209
Srdjevici, B. et al, (2004). An Object Multi-Criteria Evaluation of Water Management Scenarios, Water Resources Management Journal, 18: 35-54
Tansel, Y. &Yardakul, M. (2010). Development of a quick credibility scoring decision support system using fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 37, 567–574