نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکترا حسابداری دانشگاه ازاد اسلامی کرمان
2 استاد حسابداری دانشگاه شهید باهنر کرمان
3 گروه حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی کرمان ، ایران
چکیده
حسابداری بخشی از عملکرد واحدهای اقتصادی را منعکس مینماید و عوامل گوناگون متعددی بر آن تأثیر میگذارد. فرهنگ از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر توسعهی حسابداری است. پژوهش حاضر به بررسی نقش تعدیلکنندگی جنسیت و هویت اجتماعی بر رابطه بین ارزشهای فرهنگی اسلامی و کارکرد و نگرش شغل حسابرسی است. پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ روش پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعهی آماری کلیه کارکنان سازمان حسابرسی ایران و دانشجویان مقطع دکتری حسابرسی بودند. بر اساس رابطه کوکران، تعداد 384 نفر از کارکنان سازمان حسابرسی ایران و دانشجویان مقطع دکتری حسابرسی در سال 1400 به روش تصادفی بهعنوان نمونهی آماری انتخاب شد. برای جمعآوری دادهها از پرسشنامههای ارزشهای فرهنگی اسلامی صیادیتورانلو و عزیزی (1396)، نگرش شغلی (Tu et al, 2015)، هویت اجتماعی صفاری نیا (1390)، کارکرد هرسی و گلداسمیت (1981) استفاده شد. تجزیهوتحلیل دادهها با استفاده از رویکرد معادلات ساختاری (SEM) در نرمافزار Smart PLS صورت گرفت. نتایج حاکی از آن بود که بین ارزشهای فرهنگی اسلام با کارکرد و نگرش شغلی کارکنان رابطهی معناداری وجود دارد. جنسیت، در رابطهی بین ارزشهای فرهنگی اسلام و کارکرد و نگرش شغل حسابرسی تأثیر دارد. هویت اجتماعی در رابطهی میان ارزشهای فرهنگی اسلام و کارکرد و نگرش شغل حسابرسی تأثیر ندارد. در حرفهی حسابرسی بهمنظور ارتقای اخلاق و صلاحیت حرفهای بایستی ارزشهای فرهنگی اسلامی ارتقاء یابد.
کلیدواژهها
موضوعات
عنوان مقاله [English]
Investigating the Moderating Role of Gender and Social Identity on the Relationship between Islamic Cultural Values and the Audit Performance and Attitude
نویسندگان [English]
- Zahra Eslami fard 1
- Omid Pourheidari 2
- Amirhossein Taebi naghandari 3
1 PhD. student , Accounting at Islamic Azad University of Kerman
2 Professor of Accounting, Shahid Bahonar University of Kerman
3 Assistant professor of Accounting, Islamic Azad University of Kerman, Iran
چکیده [English]
Accounting is a reflection of the performance of economic entities, influenced by numerous factors. Culture is one of the most important factors influencing the development of accounting. This study explores how gender and social identity moderate the relationship between Islamic cultural values and the performance and attitudes within the auditing profession .This research follows an applied approach and employs a descriptive survey methodology. The study's population included all employees of the Audit Organization of Iran and doctoral students in accounting. A statistical sample of 384 individuals, composed of employees from the Iran Auditing Organization and accounting PhD students, was randomly selected based on Cochran’s formula for the year 1400. Data analysis was performed using the Structural Equation Modeling (SEM) approach with the Smart PLS software. The results indicated that there is a significant relationship between Islamic cultural values and employees' job performance and attitude. The study revealed that gender influences the relationship between Islamic cultural values and performance and attitudes within the auditing profession. However, social identity was found to have no significant impact on this relationship. Social identity has no effect on the relationship between cultural values of Islam and the function and attitude of the auditing profession. In conclusion, it is advisable to promote Islamic cultural values within the auditing profession to enhance ethical standards and professional competence.
Introduction
The increasing development and diversification of economic activities have led to the expansion of the capital market and the scope of activities of joint stock companies. Therefore, the duty and responsibility of professional auditors toward society and capital owners necessitates their adherence to a well-defined and consistent professional code of conduct, fostering acceptance, credibility, trust, and social respect (Turner, 2006).
Career attitude is essentially an assessment of an individual's job, encapsulating their feelings, beliefs, and attachment to their occupation. Several variables influence the improvement of job attitudes, including age, education level, gender, work environment, years of service, competition, individual skills, job-specific skills, as well as the education and management approaches employed by audit supervisors (Kabir & Parvin, 2011).
One of the most important factors influencing the development of accounting in any country is culture.
Literature Review
2.1. The effect of Islamic cultural values on the function and attitude of the auditing profession.
Based on this discussion, the following hypotheses are presented:
Hypothesis 1: There is a significant relationship between Islamic cultural values and the employees’ performance.
Hypothesis 2: There is a significant relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s job attitude
Hypothesis 3: There is a significant relationship between the job attitude and performance of audit staff
2.2 The effect of gender on the relationship between Islamic cultural values and the function and attitude of the auditing profession.
Hypothesis 4: Gender affects the relationship between cultural values of Islam and auditing staff’s performance.
Hypothesis 5: Gender affects the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s job attitude.
Hypothesis 6: Gender affects the relationship between job attitude and audit staff performance.
2.3. The effect of social identity on the relationship between Islamic cultural values and the function and attitude of the auditing profession.
Hypothesis 7: Social identity affects the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s work
Hypothesis 8: Social identity affects the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s job attitude.
Hypothesis 9: Social identity affects the relationship between job attitude and performance of audit staff.
Methodology
The research is applied and descriptive in nature, aiming to describe the effect of research variables during their implementation stages. The research population comprised employees of the Iran Auditing Organization and PhD students in auditing. We randomly selected a sample of 384 individuals based on Cochran's formula.
To assess the fit of the measurement models, we employed criteria such as reliability and convergent validity. We evaluated questionnaire reliability using factor loading coefficients, Cronbach's alpha coefficient, and composite reliability. Data analysis involved the use of descriptive statistics as well as inferential statistics.
Results
The purpose of this research was to examine the moderating role of gender and social identity in the relationship between Islamic cultural values and the function and attitude of the auditing profession. The results support the presence of a significant relationship between Islamic cultural values and auditor function, which aligns with the findings of Sayadi and Azizi (2016) and Hosseini and Babaei (2017). Additionally, the results reveal a significant connection between Islamic cultural values and auditor job attitudes, consistent with the findings of Sayadi and Azizi (2016) and Hosseini and Babaei (2017). Furthermore, the third hypothesis, suggesting a significant relationship between job attitude and audit staff performance, was confirmed, in accordance with Ali Fari et al.'s (2016) findings.
The results indicate that gender significantly influences both Islamic cultural values and the performance of audit staff. Furthermore, gender has an effect on the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s job attitude. This result is inconsistent with the findings of Bani Mahd and Darvish (2015).
The results also show that gender has an effect on the relationship between job attitude and performance of audit staff. This is consistent with the findings of Christensen et al. (2016), Sajjadi et al. (1401).
Additionally, the results reveal that social identity does not affect the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s work. This is inconsistent with the findings of Badpa (2019).
The results also show that social identity has no effect on the relationship between Islamic cultural values and auditing staff’s job attitude. This is in line with the findings of Ali Fari et al. (2016).
Lastly, the results show that social identity has no effect on the relationship between job attitude and performance of audit staff. This is in line with the findings of Ali Fari et al. (2016). However, it is in contrast with the findings of Ebrahimzadeh et al. (1400) and Haqbin et al. (1401).
Acknowledgments
The authors of the article express their appreciation and gratitude to the Islamic Azad University of Kerman branch.
کلیدواژهها [English]
- Gender
- Social Identity
- Islamic Cultural Values
- Audit Performance
- Audit Job Attitude
- ابراهیمزاده، طاهر، نوراله زاده، نوروز، خسروی پور، نگار. (1400). بررسی اثرات مشترک هویت اجتماعی و فشارهای نهادی بر کیفیت حسابرسی. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 10(38)، 361-379.
- اسدی، علی. (1380). فرهنگ پذیری در آیینهی روایات، پایاننامه کارشناسیارشد علوم اجتماعی. موسسه امام خمینی (ره).
- اسکندرپور، بهروز. (1396). طراحی مدل ارزشهای فرهنگی اسلامی در دانشگاه پیام نور. فرهنگ در دانشگاه اسلامی، 7(3)، 373-398.
- اسماعیلیکیا، غریبه، سبزعلیپور، فرشاد، باقریزاده، منظر، امیدی، مهدی. (1400). بررسی اثرات تحولات حسابداری بخش عمومی بر هویت حسابداران بخش عمومی با تمرکز بر نظریه شبکه کنشگران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 18(72)، 168-139.
- بالادستیان، محمدامین. (1380). ویژگیها و خاستگاه اساسی فرهنگ، پایاننامه، قم، موسسهی آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره).
- بهاری فر، علی، جواهری کامل، مهدی. (1389). بررسی پیامدهای ارزشهای اخلاقی سازمانی (با مطالعه عدالت سازمانی، تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی). فصلنامه علمی توسعهسازمانی پلیس، (28)، 95-118.
- جمشیدی نوید، بابک، نوری، زهرا. (1392). بررسی تأثیر ارزشهای فرهنگ اسلامی بر پایه ابعاد هافستد بر شفافیت گزارشگری مالی و سطح مسئولیت پاسخگویی (مطالعه موردی: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی). فصلنامه حسابداری سلامت، سال دوم، شماره چهارم، پیاپی 6، 1-18.
- جنکینز، ریچارد. (1381). هویت اجتماعی. ترجمه تورج یاراحمدی، شیرازه.
- حسن پور، اکبر، معمارزاده، غلامرضا، انبارلویی، مونا. (1392). تحقیق در مورد رابطه بین نگرشهای شغلی و رابطه آنها با عملکرد کارکنان. فصلنامه مدیریت توسعه و تحول، (12)، 28-21.
- حسینی، سیدعلی، بابایی، فاطمه. (1397). ضرورت آموزش اخلاق و ارزشهای اسلامی در برنامه درسی حسابداری دانشگاهها. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 9(1)، 21-40.
- حقبین، پرویز، آزادی، کیهان، پورعلی، محمدرضا، صمدی لرگانی، محمود. (1401). تأثیر هویت اجتماعی و انعطافپذیری بر کیفیت حسابرسی با تأکید بر نقش استرس. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 14(1)،191-222.
- خراشادی، محمد، مرادی، محمدعلی، پایان، علی. (1398). اثربخشی کمیته حسابرسی و ضعف در کنترلهای داخلی: آیا جنسیت اعضای کمیته حسابرسی اهمیت دارد؟. دانش حسابرسی، 20(79)، 219-240.
- خلیل پور، مهدی، ساغم، یحیی، نبوی چشمی، سیدعلی. (1397). تأثیر رویکردهای اخلاقی حسابداران بر کیفیت اطلاعات حسابداری با نقش تعدیلکننده اندازه شرکت و اهرم مالی. تحقیقات حسابداری مالی و حسابرسی، 11(43)، 91-118.
- داوری، علی و رضازاده، آرش. (1393). مدلسازی معادلات ساختاری با نرمافزار PLS. تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی.
- دریایی، عباسعلی و عزیزی، اکرم. (1397). رابطه اخلاق، تجربه و صلاحیتهای حرفهای حسابرسان با کیفیت حسابرسی (با توجه به نقش تعدیلکننده شک و تردید حرفهای)، مجله علمی-پژوهشی دانش حسابداری مالی، 5(1)، 79-99.
- ذاکری، آذر، هویدا، رضا، نجفی، محمد. (1390). رهبری معنوی با رویکرد اسلامی، مطالعات اسلامی در تعلیم و تربیت، 4(2)، 137-164.
- رحیمی آشتیانی، امیر رحیم، آقایی، مهران، عسکریان، مهناز، صمدی لرگانی، محمود. (1401). تأثیر هوش هیجانی، اخلاقی و فرهنگی بر عملکرد حسابرس و رابطه آنها با سلامت مالی شرکتها با بررسی تأثیر تعدیلکننده جنسیت حسابرس. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 53(14)، 116-97.
- رمضانی، حسین رضا، آذین فر، کاوه، غلام نیا روشن، حمیدرضا، فلاح، رضا. (1400). نقش فرهنگ اسلامی و تجربه حسابرس در رابطه بین انصاف متقابل و کیفیت حسابرسی در شرایط محیطی ایران. قضاوت و تصمیمگیری در حسابداری و حسابرسی، 1(2)، 143-163
- سجادی، سیدحسین، منتی، وحید، وطنخواه، فرامرز. (1401). تأثیر تنوع جنسیتی در زمینه حسابرسی بر عملکرد شرکت. پژوهشهای حسابرسی حرفهای، 2(7)، 50-75.
- صالحی حیدرآبادی، مجتبی، پوراسماعیلی، اصغر، عندلیب کورایم، مرتضی. (1389). بررسی ارتباط حساسیت بین فردی، گرایش نقش جنسی با توانایی حل مسئله در دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی. ارائهشده در اولین همایش کشوری عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت.
- صیادی تورانلو، حسین، عزیزی، پادرام. (1395). شناسایی و رتبهبندی ارزشهای اخلاقی در حسابرسی از دیدگاه اسلام با رویکرد تاپسیس فازی. اخلاق، 48(18)، 179-208.
- عبدی، مصطفی، زلقی، حسن، کاظمی علوم، مهدی، علی بیگلو، مجید. (1399). ویژگیهای کمیته حسابرسی و جریان وجه نقد آزاد؛ آزمون نظریههای نمایندگی و هزینه معاملات. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 17(68)، 121-143.
- علوی طبری، سیدحسین، مجتهدزاده، ویدا، بختیاری، نغمه. (1391). تأثیر جنسیت حسابرس بر کیفیت حسابرسی مستقل، پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی، 4(13)، 21-43.
- علی فری، ملیحه، وکیلی فرد، حمیدرضا، بنی مهد، بهمن، رؤیایی، رمضانعلی. (1396). بررسی نقش تعدیلکنندگی هویت اجتماعی در روابط بین درک مسئولیت اجتماعی واحدهای تجاری و نگرش شغلی حسابداران. حسابداری مدیریت، 10(34)، 69-83.
- قاسمینژاد، احسان، بنی مهد، بهمن، باشکوه، مهدی. (1398). تأثیر جنسیت، تحصیلات و ذهنیت توطئه بر شک حرفهای حسابرس: آزمون تئوری نگرش. علم حسابرسی، 20(78)، 281-261.
- مرادی، مهدی، افشار ایمانی، یگانه السادات. (1395). رابطه بین هوش هیجانی، هوش معنوی و عملکرد حسابرس. تحقیقات حسابداری مالی و حسابرسی، 9(35)، 41-64.
- مشعشعی، سید محمد، هاشمی، سید عباس، فروغی، داریوش. (1397). تأثیر تفاوتهای فردی حسابرسان بر تعهد حرفهای آنها: بررسی نقش میانجی سازگاری جو اخلاقی. بررسیهای حسابداری و حسابرسی، 25(3)، 415-432.
- نصوری، فاطمه، وطنپرست، محمدرضا، مشکی، مهدی. (1400). مبانی اخلاقی آموزش حسابداری و تمایل سهامداران بر اساس مدل کنفوسیوس. دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 10(38)، 97-113.
- Agus, A., & Ghozali, I. (2019). Mediating Effect of Audit Quality in Relationship between Auditor Ethics and Litigation: an Empirical Study. International Journal of Economics & Business Administration (IJEBA), 7 (2), 91-100.
- Almer, E. D., Harris, M. K., Higgs, J. L., & Rakestraw, J. R. (2021). Partner gender differences in prestige of clients served at the largest US audit firms. Journal of Business Ethics, 173(2), 401-421.
- Al-Yahya, K.O. (2002). Power-Influence in Decision Making, Competence Utilization, and Organizational Culture in Public Organizations. The Arab World in Comparative Perspective. JPART, 11, 325-404.
- Andersen M L., & Klamm B K. (2018). Haidt’s social intuitionist model: What are the implications for accounting ethics education? Journal of Accounting Education, 44, 35-46.
- Arens., A. A., Elder, R. J., Beasley, M. S., & A.Jusuf, A. (2011). Auditing and Assurance Services An integrated Approach-An Indonesia Adaption, In 1. Jakarta: Salemba Empat Peterson, R. A. (1979). Revitalizing the culture concept. Annual review of sociology, 137-166.
- Bakotić, D., & Rogošić, A. (2019). Job satisfaction of accountants and their professional ethics. Ekonomski vjesnik/Econviews-Review of Contemporary Business. Entrepreneurship and Economic Issues, 32(1), 165-177.
- Bakshi, S. (2012). Impact of gender on consumer purchase behaviour, Journal of Research in Commerce and Management, 1(9), 1-8.
- Beatty, R. P. (1989). Auditor Reputation and the Pricing of Initial Public Offerings. The Accounting Review, 64(4),693 703.
- Brammer, S., Millington, A., & Rayton, B. (2007). The contribution of corporate social responsibility to organizational commitment. The International Journal of Human Resource Management, 18(10), 1701-1719.
- Christensen, A.L., Cote, J., & Latham, C.K. (2016). Insights Regarding the Applicability of the Defining Issues Test to Advance Ethics Research with Accounting Students: A Meta-analytic Review. Journal of Business Ethics, 133(1), 141–163.
- Conroy, S. J., & Emerson, T. L. N. (2004), Business Ethics and Religion: Religiosity as a Predictor of Ethical Awareness among Students. Journal of Business Ethics, 50(4), 383– 396.
- Cooper, D. J., & Morgan, W. (2013). Meeting the evolving corporate reporting needs of government and society: arguments for a deliberative approach to accounting rule making. Accounting and Business Research, 43(4), 418-441.
- Copeland, M.K. (2015). The importance of ethics and ethical leadership in the accounting profession. In C. Jeffrey (Ed.). Research on professional responsibility and ethics in accounting. Bingley, UK Emerald Group Publishing Limited, 19(4), 61–98.
- Costouros, T. (2017). Gender and ethical decision-making in the general insurance industry. Journal of Behavioral Studies in Business, 9, 1-24.
- De Acedo Lizarraga, M.L.S., de Acedo Baquedano, M.T.S., & Cardelle-Elawar, M. (2007). Factors that affect decision making: gender and age differences. International Journal of Psychology and Psychological Therapy, 7(3), 381-391.
- Doupnik, T. S., & Salte, S.B. (1995). External Environment and Accounting Practice: A Preliminary Test of General Model of International Accounting Development. The International Journal of Accounting. Education and Research, 30(2),189-207.
- Du, X. (2013). Does religion matter to owner-manager agency costs? Evidence from China. Journal of Business Ethics, 118, 319-347.
- Du, X., Jian, W., Zeng, Q., & Du, Y. (2014). Corporate environmental responsibility in polluting industries: Does religion matter?. Journal of Business Ethics, 124, 485-507.
- Garcia-Blandon, J., Argilés-Bosch, J. M., & Ravenda, D. (2019). Is there a gender effect on the quality of audit services?. Journal of Business Research, 96, 238-249.
- Grose, J. (2013), Why women can’t break corporate fraud’s glass ceiling. Bloomberg.com, 77.0.
- Haig, David (2004). The Inexorable Rise of Gender and the Decline of Sex: Social Change in Academic Titles, 1945–2001. Archives of Sexual Behavior, 33(2), 87–96.
- Hewstone, M., & Jaspars, J. M. F. (1984). Social Dimensions of Attribution, in H. Tajfel (ed.), The Social Dimension: European Developments in Social Psychology (Cambridge University Press, Cambridge, UK), 379–404.
- Hillman, A. J., Cannella Jr, A. A., & Harris, I. C. (2002). Women and racial minorities in the boardroom: How do directors differ?. Journal of management, 28(6), 747-763.
- Hofsted, G. (2001). Cultures Consequenece. 2nd Edition, London: Sage Publications.
- Hu, N., Chen, H., & Liu, M. (2018). Religious Atmosphere and the Cost of Equity Capital: Evidence from China. China Journal of Accounting Research, 11(2), 151– 169.
- Hurtz, G.M., & Williams,K.J. (2009). Attitudinal and motivational antecedents of participation in voluntary employee development activities. Journal of Applied Psychology, 94(3), 635–53.
- Iannaccone, L. R. (1998). Introduction to the Economics of Religion. Journal of Economic Literature, 36(3), 1465– 1495.
- Ismail, S., & Yuhanis, N. (2018). Determinants of ethical work behavior of Malaysian public sector auditors. Asia- Pacific Journal of Business Administration, 10(1), 21-34.
- Kabir, M. N., & Parvin, M. M. (2011). Factors affecting employee job satisfaction of pharmaceutical sector. Australian journal of business and management research, 1(9), 113-123.
- Khalil, S., & Nehme, R. (2021). Performance evaluations and junior auditors’ attitude to audit behavior: a gender and culture comparative study. Meditari Accountancy Research, 31(2), 239-257.
- Khodakarami, M., Rezaee, Z., & Hesarzadeh, R. (2021). Islamic Religious Atmosphere and Audit Pricing: Evidence from Iran. Business Ethics, the Environment & Responsibility, 30(4), 716 737.
- Knechel, R.W. (2000). Behavioral Research in Auditing & It Impact on Audit Education", Issues in Accounting Education, 15(4), 695-712.
- Lan, G., Okechuku, C., Zhang, H., & Cao, J. (2013). Impact of Job Satisfaction and Personal Values on the Work Orientation of Chinese Accounting Practitioners. Journal of Business Ethics, 112(4), 627-640.
- O'Donnell, E., & Johnson, E. N. (2001). The effects of auditor gender and task complexity on information processing efficiency. International Journal of Auditing, 5(2), 91-105.
- Osman, M. N. H. B., Nahar, H. S., & Abidin, Z. Z. (2019). High Quality Audit Committee-Internal Auditor Relationship-How to Establish One? International Journal of Commerce. https://doi.org/10.34293/ sijash.v7i1.522.
- Palmorse, Z. (1988). Analysis of Auditor Litigation and Audit Services Quality. The Accounting Review, 63(1), 55-73.
- Reinstein, A., Churyk, N. T., Taylor, E. Z., & Williams, P. F. (2019). Using Accounting Department Advisory Councils and Higher Quality Continuing Education Requirements to Improve the Accounting Profession’s Ethical Reasoning Skills. In Advances in Accounting Education: Teaching and Curriculum Innovations (pp. 177-193). Emerald Publishing Limited.
- Rodrı´guez, B., & P. Lilian (2014). Knitting Meaning: Understanding the Origin, the History, and the Preservation of Traditional Cultural Practice of the Arhuaca Indigenous Community. Culture & Psychology, 20(3), 330-354.
- Schleicher D.J., Watt J.D., & Greguras G.J. (2004). Reexamining the job satisfaction-performance relationship: the complexity of attitudes. Journal of Applied Psychology, 89, 165–77.
- Su, K. (2019). Does Religion Benefit Corporate Social Responsibility (CSR)? Evidence from China, Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 26(6), 1206-1221.
- Sunstein, C. R. (1996). Social norms and social roles. Columbia Law Review, 96, 903.
- Turner, R. K. (2006). Sustainability auditing and assessment challenges. Building Research & Information, 34(3), 197-200.
- WHO. (2019). Word health organization, available at: www.who.int/gender-equity-rights understanding/gender-definition/en/ (accessed 22 October 2019).