نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه حسابداری دانشگاه شیراز

2 دکتری حسابداری، ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

هدف این پژوهش طراحی الگوی حسابداری‌مدیریت یکپارچه آب از طریق روش ترکیبی اکتشافی است. در بخش کیفی پژوهش، با استفاده از روش فراترکیب پایگاه‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی، در محدوده زمانی 1980-2020، جمعا 147 پژوهش یافت شد، که پس از مطالعه تعداد 33 پژوهش که به صورت مستقیم، حسابداری و مدیریت آب را بررسی کرده بودند، وارد مرحله تحلیل شدند و الگویی برای حسابداری مدیریت یکپارچه آب ارائه گردید. در بخش کمی، به منظور سنجش اعتبار الگوی ارائه شده، جامعه آماری حسابداران فعال در صنعت‌های مربوط در حوزه آب بودند که در نهایت با استفاده از روش نمونه‌گیری کوهن 136 پرسشنامه جمع‌آوری و با استفاده از آزمون t تک نمونه‌ای تجزیه‌و‌تحلیل گردید. به منظور تعیین بار عاملی شاخص‌های هریک از مؤلفه‌ها از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد، که شش بعد شامل مالی، فرآیندهای داخلی، رشد و یادگیری، مشتری، پایداری و حسن‌شهرت، بیست مؤلفه شامل بهای‌تمام‌شده، کارایی، فروش، هزینه‌ها، کیفیت آب، کمیت آب، آموزش، اثربخشی تجهیزات، بهره‌وری آب، مصرف، سرمایه اطلاعاتی، سرمایه‌انسانی و غیره و 52 شاخص بر الگوی حسابداری مدیریت آب مؤثر هستند. الگوی پژوهش متغیرهای مهمی را برای ذینفعان مختلف مانند دولت، نهادهای قانون‌گذار، شرکت‌ها و پژوهشگران، جهت پیاده‌سازی سیستم حسابداری مدیریت آب فراهم می‌نماید.  

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Designing an Integrated Water Management Accounting Model Using Balanced Scorecard

نویسندگان [English]

  • mohammad namazi 1
  • Arezoo Mosallanejad 2

1 professor of Accounting Shiraz university,Iran,Shiraz

2 PhD.D. Accounting, University of Shiraz,,Iran, Shiraz

چکیده [English]

The purpose of this study is to design an accounting model for integrated water management through a combined exploratory method. In the qualitative part, using the Meta-Synthesis method, after searching in internal and external databases in the period 1980-2020, 147 studies were found, which after the meta- synthesis method, 33 particular studies which have a direct relationship with water accounting and management have been chosen. In the quantitative part, in order to assess the validity of the proposed model, using a questionnaire, the statistical population was active accountants in related industries in the field of water. Finally, using Cohen's sampling method, the opinions of 136 experts were received and analyzed using One Sample T-Test., In order to determine the factor loading of the indicators of each component, confirmatory factor analysis was used and the research hypotheses were tested. The results showed that the water management accounting model in Iran using Phenomenology method and balanced scorecard method includes 6 prospective: Finance, customer, internal processes, growth and learning, reputation and sustainability. The components of the model include 20 items: cost, efficiency, sales, expenses, water quality, water quantity, human capital, and so on and managers and in total 52 indicators constitute the water management accounting model.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Water management accounting
  • Balanced scorecard
  • Meta-synthesis
  • Factor analysis
  • Water indicators
آذر، عادل و مؤمنی، منصور. (1388). آمار و کاربرد آن در مدیریت. انتشارات سمت. چاپ سیزدهم.
ابوالحسنی، لیلی و خلیلی، احسان. (1395). بررسی روش‌های اجرای حسابداری‌آب، معرفی و اجرای کارآمدترین روش. آب و توسعه پایدار، 3 (1)، 9-22.
باباجانی، جعفر و خدارحمی، بهروز. (1393). مدلی برای استقرار نظام بودجه‌بندی عملیاتی در دولت جمهوری اسلامی ایران. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 11 (41)، 1-36.
ستایش، محمد و ‌فعال قیومی، علی. (1392). حسابداری آب. دانش و پژوهش حسابداری، 33 (1)، 1-8.
حجازی، رضوان و اسماعیلی‌کیا، غریبه. (۱۳۹۲). سیستم‌های حسابداری آب. فصلنامه پژوهش حسابداری، 4(3)، 44-27.
خسروی پور، بهمن، زنگنه، مریم و خدامرادپور، محمد. (1397). بحران آب و خشکسالی (چالش ها و راهکارها)، پژوهش در هنر و علوم انسانی، 3 (4)، 286-294.
داوری، علی و رضازاده، آرش. (1393). مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار PLS. انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوم.
دیانتی دیلمی، زهرا. (1399). الگوی عوامل مؤثر بر بالندگی حسابداری در ایران .دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 36 (9)، 323-358.
نمازی، محمد و رمضانی، امیر رضا. (1382). ارزیابی متوازن در حسابداری مدیریت. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، 38 (1)، 1-20.
نمازی، محمد و عظیمی بیدگلی، مصطفی. (1390). تعیین معیارهای ارزیابی متوازن و رتبه‌بندی آن‌ها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مطالعات تجربی حسابداری مالی. 9 (35)، 1-21.
نمازی، محمد و قدیریان آرانی، محمد حسین. (1395). حسن شهرت: منظر پنجم ارزیابی متوازن. مجله بررسی‌های حسابداری، 3 (12)، 83-110.
یوسف‌زاده چابک، معصومه، باقری، علی و داوری، کامران. (1395). ارزیابی سیستم منابع آب با رویکرد یکپارچه بر اساس چارچوب حسابداری‌آب در محدوده مطالعاتی مشهد. مجله آب و فاضلاب، 27 (5)، 3-16.
Braun, V., & Clarke, V. (2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101.
Burritt, R. L., & Christ, K.L. (2017). The need for monetary information within corporate water accounting. Journal of Environmental Management, 201(1), 72-81.
Christ, K. L., & Burritt, R. L. (2017). Water Management Accounting: A Framework for Corporate Practice. Journal of Cleaner Production, 152, 379-386.
Christ K.L. (2014). Water management accounting and the wine supply chain: Empirical evidence from Australia. Journal of the British Accounting Review, 46, 379-396.
Gibassier, D. (2018). Corporate Water Accounting, Where Do We Stand? The International Water Accounting Field and French Organizations. Advances in Environmental Accounting & Management, 7, 31-65. 
Godfrey, J., & Chalmers, K. (2012). Water Accounting: International Approaches to Policy and Decision-Making. Edward Elgar Publishing Limited, Gloucester.
Hunink, J., Simons, J., Suárez-Almiñana, S., Solera, A., Andreu, J., Giuliani, M., Zamberletti, P., Grillakis, M., & Bastiaanssen, W. (2019). A Simplified Water Accounting Procedure to Assess Climate Change Impact on Water Resources for Agriculture across Different European River Basins. Water, 11, 19-76.
Kaplan, R., & Norton, D. (1992). The Balanced Scorecard-Measures that Drive Performance. Harvard Business Review, 50(1). 71-79.
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (1996b). Using the balanced scorecard as a strategic management system. Harvard Business Review, 74(1), 75-85.
Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2006). How to implement a new strategy without disrupting your organization. Harvard Business Review, 84(3), 100-109.
Kalender, T. Z., & Vayvay, O. (2016). The fifth pillar of the balanced scorecard: sustainability. Social and Behavioral Sciences, 235(1), 76 – 83.Loucks, D.P., van Beek, E. (2017). An introduction to methods, models and applications. In: Loucks DP, van Beek E, editors. Water resources systems planning and management. Paris: Springer.
Momblanch, A., Pedro-Monzonísx, M., Solera, A., & Andreu, J. (2018). Water accounting for integrated water resources management: Experiences and recommendations. Advances in Chemical Pollution, Environmental Management and Protection, 3(1), 63-96.
Molden, D. (1997). Accounting for water use and productivity. SWIM Paper 1. Colombo, Sri Lanka: International Irrigation Management Institute.
Omodero, C. O., Ogbonnaya, A. K., & Belonwu, A-J. U. (2019). Water Resources Accounting and Nigeria’s Economic Advancemen. Applied Finance and Accounting, 5(1), 58-67.
Seidl, C., Wheeler, S. A., & Zuo, A. (2020). High turbidity: Water valuation and accounting in the Murray-Darling Basin. Agricultural Water Management, 230, 105-929.
Sarraf, F., & Hashemi Nejad, Sh. (2019). Improving performance evaluation based on balanced scorecard with grey relational analysis and data envelopment analysis approaches: Case study in water and wastewater companies. Evaluation and Program Planning, 79, 101-762.
Schmidt, G., Bassi, N., & Sanz, C. B. (2017). Blueprint for National Water Accounting Framework in India: Background Report.
Tingey-Holyoak, J., & Pisaniello, J. D. (2019). Water accounting knowledge pathways. Pacific Accounting Review, 31(2), 258-274.
Passetti, E. & Rinaldi, L. (2020(. Micro-processes of justification and critique in a water sustainability controversy: examining the establishment of moral legitimacy through accounting. The British Accounting Review, 52(3), 1-46.
World Water Council. (2018). Water accounting for water governance and sustainable Development. Food and Agriculture Organization of the United Nations. www.worldwatercouncil.org.
Xiong, W., Li, Y., Pfister, S.,  Zhang, W., Wang, Ch., & Wang, P. (2020). Improving Water Ecosystem Sustainability of Urban Water System by Management Strategies Optimization. Journal of Environmental Management, 254, 109-766.
Zhang, L. & Tang, Q. (2019). Corporate water management systems and incentives to self-discipline. Sustainability Accounting, Management and Policy Journal, 10(3), 592-616.
Azar, A., & Mo'meni, M. (1388). Statistics and its application in management. Side Publications. Thirteenth edition. . [In Persian]
 Abolhassany, L., & Khalili, E. (2016). Investigating the water accounting methods, Introduction and implementation most efficient method. Journal of Water and Sustainable Development, 3(1), 9-22. [In Persian]
Babajani, J., Khodarahmi, B. (2013). A Performance Budgeting Implementation Model for Islamic Republic of Iran's Government. Empirical Studies in Financial Accounting, 11(41), 1-36. [In Persian]
Dianati Deilami, Z. (2020). Modeling the Factors Affecting Maturity of Accounting in Iran. Journal of Management Accounting and Auditing Knowledge, 9(36), 323-358. [In Persian]
Davari, A., & Rezazadeh, A. (1393). Structural equation modeling with PLS software. University Jihad Publications, Second Edition. [In Persian]
Hejazi, R., & Esmaili Kia, G. (2013). Water accounting systems.Journal of accounting and social interests, 3(4), 27-44. [In Persian]
Khosravi Pour, B., Zanganeh, M., & Khodamradpour, M. (1397). Water Crisis and Drought (Challenges and Solutions). Research in Arts and Humanities, 3 (4), 286-294. [In Persian]
Namazi, M., & Azimi Bidgoli, M. (2011). Determination of the Balanced Scorecard Measures and their Ranking Via Analytic Hierarchy Process for the Firms Listed In Tehran Stock Exchange. Empirical Studies in Financial Accounting, 9(35), 1-21. [In Persian]
Namazi, M., & Ghadirian-Arani, M. (2016). Reputation: The 5th Perspective of the Balanced Scorecard. Journal of Iranian Accounting Review, 3(12), 83-110. [In Persian]
Namazi, M., & Ramezani, A. R. (1382). Balanced Assessment in Management Accounting. Journal of Social Sciences and Humanities, Shiraz University, 38 (1), 1-20. [In Persian]
Rezaei Eskandari, D. (1398). Global Outlook for Water Crisis; Case Study: Water Crisis in Central Asia; Reasons and solutions. Quarterly Journal of Central Asian and Caucasus Studies, 16 (69), 51-74. [In Persian]
Stayesh, M., & Faal Qayyumi, A. (1392). Water accounting. Accounting Knowledge and Research, 33 (1), 1-8. [In Persian]
Yousefzadeh Chabok, M., Bagheri, A., & Davari, K. (2016). Water Resources Assessment Using an Integrated Approach Based on Water Accounting, A Case Study of Mashhad Plain. Journal of Water and Wastewater; Ab va Fazilab, 27(5), 3-16. [In Persian]