جعفر باباجانی؛ جواد عبادی؛ نسرین مرادی
چکیده
این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که آیا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال در بورس اوراقبهادار تهران در سرمایهگذاریهایی که انجام میدهند از رفتار تودهوار پیروی می کنند؟ اگر چنین رفتاریوجود دارد بر روی چه نوع سهامی(رشدی یا ارزشی) و سهام چه نوع شرکتهایی(از لحاظ اندازه، بزرگیا کوچک) اعمال میشود؟ جامعه آماری تحقیق همه صندوقهای سرمایهگذاری ...
بیشتر
این تحقیق در پی پاسخ به این سوال است که آیا صندوقهای سرمایهگذاری مشترک فعال در بورس اوراقبهادار تهران در سرمایهگذاریهایی که انجام میدهند از رفتار تودهوار پیروی می کنند؟ اگر چنین رفتاریوجود دارد بر روی چه نوع سهامی(رشدی یا ارزشی) و سهام چه نوع شرکتهایی(از لحاظ اندازه، بزرگیا کوچک) اعمال میشود؟ جامعه آماری تحقیق همه صندوقهای سرمایهگذاری مشترک در بورس اوراقبرای محاسبه رفتار توده وار صندوقهای سرمایهگذاری مشترک LSV بهادار تهران بوده است و از مدلاستفاده شده است. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که بین صندوق های سرمایه گذاری مشترک فعال دربورس اوراق بهادار تهران رفتار توده وار وجود دارد.؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک برروی سهام شرکتهای کوچکتر بیشتر است؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک بر روی سهامرشدی بیشتر است؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در هنگام رشد شاخص کل بورسدر خرید بیشتر از فروش نیست؛ رفتار توده وار صندوقهای سرمایه گذاری مشترک در هنگام تنزل شاخصکل بورس در فروش بیشتر از خرید نیست.
جعفر باباجانی؛ محمدجواد مرادمند
دوره 5، شماره 17 ، فروردین 1386، ، صفحه 105-128
چکیده
در این پژوهش عمبکرد اجرای ماده 272 ق.م.م. توسط حسابداران رسمی جهت بررسی وجود تفاوت معنادار بین درآمد مشمول مالیات تشخیصی توسط ماموران سازمان امور مالیاتی و درآمد مشمول مالیات تعیین شده توسط حسابداران رسمی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
این موضوع با استفاده از اطلاعات مستخرجه از پرونده های مالیاتی تعداد 462 شرکت که مودی اداره کل مالیات ...
بیشتر
در این پژوهش عمبکرد اجرای ماده 272 ق.م.م. توسط حسابداران رسمی جهت بررسی وجود تفاوت معنادار بین درآمد مشمول مالیات تشخیصی توسط ماموران سازمان امور مالیاتی و درآمد مشمول مالیات تعیین شده توسط حسابداران رسمی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
این موضوع با استفاده از اطلاعات مستخرجه از پرونده های مالیاتی تعداد 462 شرکت که مودی اداره کل مالیات بر شرکتها یا اداره کل مودیان بزرگ تهران بوده اند، برای عملکرد سال 1381 لغایت 1383 بررسی شده است. فرضیه های تحقیق با استفاده از آزمون فرض درباره میانگین جامعه مورد آزمون قرار گرفته است.
نتایج تحقیق بیانگر وجود تفاوت معنادار بین درآمد مشمول تشخیصی توسط ماموران سازمان امور مالیاتی و درآمد مشمول مالیات تعیین شده توسط حسابداران رسمی است. این در حالیست که نتایج آزمون منحصرا مربوط به شرکتهایی است که بین درآمد مشمول مالیات دوگروه نامبرده اختلاف وجود داشته است وشرکتهای زیادی نیز وجود داشته اند که درآمد مشمول مالیات تعیین شده توسط حسابداران رسمی مورد قبول و پذیرش سازمان امور مالیاتی قرار گرفته اند.
جعفر باباجانی؛ حسین دهقان
دوره 3، شماره 12 ، دی 1384، ، صفحه 1-26
چکیده
در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب میشود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان انتقال دهد(1993, ...
بیشتر
در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب میشود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان انتقال دهد(1993, GASB). از نیمه دوم قرن بیستم به ویژه از دهه 80 به بعد، نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی به عنوان یکی از اشکال علنی انتقال حقایق، نقش مهمی در انجام وظیفه پاسخگویی دولت ایفا نموده و یکی از ابزارهای ادای این مسئولیت خطیر محسوب میشود(باباجانی، 1378).
هدف این تحقیق بررسی نقش حسابداری و گزارشگری مالی دولتی به عنوان ابزاری جهت ایفای مسئولیت پاسخگویی از یک سو و ارزیابی این مسئولیت از دیگر سو، از دیدگاه دو طرف ذینفع در فرایند پاسخگویی، یعنی پاسخگویان و پاسخ خواهان، میباشد. در این تحقیق، ابتدا یک نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی که ویژگی های کلیدی آن در یک پژوهش جداگانه به تایید متخصصان حسابداری رسیده بود، مبانی نظرخواهی قرار گرفت. سپس نظر دو گروه ذینفع، شامل پاسخگویان و پاسخ خواهان در مورد نقش این نوع نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی، به ترتیب در جهت ایفا و ارزیابی مسئولیت پاسخ گویی، از طریق پرسشنامه دریافت شد. علاوه بر این، نظر ذینفعان در خصوص میزان دستیابی ایشان به اهداف فوق الذکر از طریق نظام حسابداری و گزارشگری مالی مورد عمل در مقایسه با حسابداری و گزارشگری مالی مورد انتظار نیز دریافت گردید.
نتایج حاصل از اجرای تحقیق نشان میدهد که پاسخ گویان و پاسخ خواهان هردو در مورد نقش با اهمیت نظام حسابداری و گزارشگری مالی واجد ویژگی های کلیدی مورد توافق عمومی متخصصان به عنوان یکی از ابزارهای اصلی در جهت ایفا و ارزیابی مسئولیت پاسخگویی اتفاق نظر داشته و تفاوت معنی داری بین دیدگاه آنها در این خصوص وجود ندارد. همچنین نتایج حاصل از اجرای پژوهش نشان میدهد که پاسخ خواهان اعتقاد دارند، نظام حسابداری و گزارشگری مالی مورد عمل دولت در مقایسه با نظام حسابداری مورد انتظار از قابلیت های لازم برای ارزیابی مسئولیت پاسخگویی برخوردار نمیباشد.
در پایان، براساس مطالعات انجام شده و نتایج تحقیق، پیشنهاداتی به منظور رفع مشکلات و موانع عمده طراحی یک نظام حسابداری و گزارشگری مالی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی برای دولت جمهوری اسلامی ایران ارائه شده است.
جعفر باباجانی
دوره 3، شماره 10 ، تیر 1384، ، صفحه 29-72
چکیده
سیستم نوین حسابداری مالیاتی کشور که در این مقاله معرفی میگردد، ماحصل یک پروژه تحقیقاتی دانشگاهی با عنوان "طرح مطالعه، طراحی و تدوین سیستم حسابداری مالیاتی کشور" است که مسئولیت اجرای آن به عهده نگارنده محول گردیده بود. این سیستم براساس ویژگی های محیط فعالیت و نیازهای اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی کشور و مبتنی بر مبانی نظری پذیرفته ...
بیشتر
سیستم نوین حسابداری مالیاتی کشور که در این مقاله معرفی میگردد، ماحصل یک پروژه تحقیقاتی دانشگاهی با عنوان "طرح مطالعه، طراحی و تدوین سیستم حسابداری مالیاتی کشور" است که مسئولیت اجرای آن به عهده نگارنده محول گردیده بود. این سیستم براساس ویژگی های محیط فعالیت و نیازهای اطلاعاتی سازمان امور مالیاتی کشور و مبتنی بر مبانی نظری پذیرفته شده حسابداری بخش عمومی طراحی شده است. طولانی بودن فرآیند مالیات، مشکلات اندازه گیری میزان مالیتها و عدم وصول مالیتهای قطعی شده هر سال مالی در مهلت های مقرر قانونی، از جمله ویژگی هایی است که استفاده از مبانی تعهدی کامل یا تعهدی تعدیل شده را در شناسایی و ثبت درآمدهای مالیاتی کشور، با مشکلات جدی مواجه و استفاده از مبنای نقدی را تحمیل نموده است.
استفاده از حسابداری نقدی در نظام مالیاتی نه تنها موجب نگهداری حساب و انعکاس صحیح درآمدهای مالیاتی هر سال مالی نمیشود، بلکه مدیران سطوح مختلف سازمان امور مالیاتی را از دسترسی به اطلاعات مربوط به مراحل مختلف قبل از وصول مالیات، محروم خواهد نمود. از آنجا که استفاده از مبنای تعهدی در حسابداری درآمدهای مالیاتی، مستلزم تحقق دو شرط قابلیت اندازه گیری و قابلیت وصول این قبیل درآمدها بوده و تحقق شرایط مذکور نیز در وضعیت کنونی ایران، میسر نیست، لذا استفاده از مبنای نقدی و شناسایی درآمدهای مالیاتی در زمان وصول، اجتناب ناپذیر خواهد بود. از سوی دیگر، نگهداری و گزارش اطلاعات مالی مربوط به مراحل مختلف قبل از وصول، برای مدیران امور مالیاتی جهت پیگیری و تسریع در وصول مطالبات مالیاتی از اهمیت درخور ملاحظه ای برخوردار میباشد. به همین دلیل و به منظور طراحی یک سیستم حسابداری کارآمد، ابتدا فرآیند مالیات به دو بخش جداگانه اما در تعامل با یکدیگر موسوم به «فرآیند اظهار تا قبل از وصول» و «فرایند وصول و ایصال» تقسیم و سپس مراحل متخلف هریک از فرایندهای مذکور شناسایی شد. در سیستم حسابداری مالیاتی مورد طراحی تدابیری اتخاذ گردید تا از قابلیت های مبنای متعهدی در نگهداری و گزارش اطلاعات مربوط به فرایند اظهار تا قبل از وصول مالیات و از سازو کار مبنای نقدی برای نگهداری و گزارش اطلاعات مالی ناظر بر عملیات هر یک از مراحل مرتبط با فرایند دوگانه فوق نیز از قابلیتهای نظام حسابداری و حسابهای مستقل مبتنی بر تئوری وجوه، استفاده شده است.
جعفر باباجانی
دوره 2، شماره 8 ، دی 1383، ، صفحه 29-53
چکیده
دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی پژوهشی تا قبل از انقلاب اسلامی از نظر مالی، اداری و استخدامی و تشکیلاتی مستقل و براساس مقررات مصوب هیئت های امنا اداره میشدند. از سال 1358 به بعد اداره کل امور این قبیل موسسات نیز (به استثنای مقررات استخدامی اعضای هیئت علمی) تابع مقررات عمومی کشور گردید. از همان سال، دانشگاه ...
بیشتر
دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی پژوهشی تا قبل از انقلاب اسلامی از نظر مالی، اداری و استخدامی و تشکیلاتی مستقل و براساس مقررات مصوب هیئت های امنا اداره میشدند. از سال 1358 به بعد اداره کل امور این قبیل موسسات نیز (به استثنای مقررات استخدامی اعضای هیئت علمی) تابع مقررات عمومی کشور گردید. از همان سال، دانشگاه های کشور و وزارتخانه های متبوع آنها تلاش زیادی در جهت کسب استقلال مجدد به عمل آوردند که نتیجه نهایی آن استقلال اعطایی موضوع ماده 10 قانون اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ماده 49 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مصوب سال 83 میباشد. به موجب مقررات مذکور دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی از ابتدای سال 84 دارای استقلال مالی، اداری استخدامی و تشکیلاتی بوده و صرفا براساس آیین نامه های خاص مصوب هیئت های امنای مربوط اداره خواهند شد.
تسهیلات اعطایی موضوع مواد قانونی فوق، مقامات مسئول دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی و تحقیقاتی را با چالشی بزرگ در زمان مدیریت خویش روبه رو نموده است. به بیان دیگر انتظار میرود مدیران این قبیل موسسات اهمیت تغییرات حاصله را به درستی درک و اقداماتی اساسی در جهت استفاده از تمام ظرفیتهای تسهیلات اعطایی به عمل آورند. در صورت تحقق چنین امری، از مجوزهای قانونی فوق به مثابه فرصتی طلایی در جهت ارتقاء سطح اهداف آموزش عالی و تحقیقات استفاده میشود و در غیر این صورت شرایط لازم برای بازگشت به وضعیت گذشته فراهم خواهد گردید.
جعفر باباجانی
دوره 2، شماره 6 ، تیر 1383، ، صفحه 27-54
چکیده
در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن حقایق در مورد آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب میشود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان ...
بیشتر
در جوامعی که دولتها براساس رای مستقیم مردم انتخاب میشوند و قدرت ناشی از اراده مردم است، مسئولیت پاسخگویی عمومی دولت از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این قبیل جوامع دانستن حقایق در مورد آنچه که دولت به عنوان وظیفه قانونی انجام میدهد، از حقوق طبیعی شهروندان محسوب میشود و دولت مکلف است حقایق را به صورت علنی و از طریق مقتضی به شهروندان انتقال دهد. از نیمه دوم قرن بیستم به ویژه از دهه 80 به بعد، نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی به عنوان یکی از اشکال علنی انتقال حقایق، نقش مهمی در انجام مسئولیت پاسخگویی دولت ایفا نموده و ابزار اصلی ادای این مسئولیت خطیر محسوب می گردد.
هدف اصلی این تحقیق ارزیابی ظرفیت و قابلیت های مسئولیت پاسخگویی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران میباشد. برای انجام این منظور سه مرحله عملیاتی به شرح زیر تدوین گردید:
الف- مطالعه و بررسی مبانی نظری نظامهای حسابداری و گزارشگری مالی دولتی کشورهای نمونه به منظور تعیین عوامل کلیدی و موثر در تحقق و ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولتی
ب – نظرخواهی از جامعه تخصصی کشور در مورد عوامل کلیدی مستخرجه از مبانی نظری حسابداری و گزارشگری مالی دولتی از طریق تحلیل دلفی، به منظور انتخاب معیارهای قابل قبول برای ارزیابی نظام حسابداری مورد عمل دولت.
ج- مقایسه ویژگی نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران با معیاری های منتخب جامعه تخصصی کشورف به منظور ارزیابی ظرفیت و قابلیت های مسئولیت پاسخگویی نظام مذکور.
نتایج حاصل از مراحل سه گانه تحقیق نشان میدهد که نظام حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران از قابلیت های لازم برای ادای مسئولیت پاسخگویی در زمینه های کنترل بودجه مصوب، و انعکاس درآمد و هزینه واقعی سالانه، انعکاس دارایی های سرمایه ای و بدهی های بلندمدت عمومی و انعکاس وضعیت و نتایج عملی مالی در گزارش های مالی جامع سالانه، برخوردار نمیباشد.
در پایان محقق براساس مطالعات انجام شده و نتایج این تحقیق و تجارب چندین ساله خود پیشنهاداتی به منظور رفع نارسایی های عمده حسابداری و گزارشگری مالی دولت جمهوری اسلامی ایران و طراحی و اجرای یک نظام مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی ارائه داده است.
جعفر باباجانی؛ امیر پوریانسب
دوره 1، شماره 3 ، مهر 1382، ، صفحه 155-171
چکیده
ایجیری در این نوشتار ابتدا تعریف و مقایسه ای کوتاه از چهارچوب مفهومی مبتنی بر تصمیم و چهارچوب مفهومی مبتنی بر مسئولیت پاسخ گویی به دست میدهد. وی، براین اساس نتیجه میگیرد که چهارچوب مفهومی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی نظامی منصفانه از جریان اطلاعات میان پاسخ گو و پاسخ خواه به دست میدهد و به حق هر دو طرف رابطه ی مسئولیت پاسخگویی میپردازد. ...
بیشتر
ایجیری در این نوشتار ابتدا تعریف و مقایسه ای کوتاه از چهارچوب مفهومی مبتنی بر تصمیم و چهارچوب مفهومی مبتنی بر مسئولیت پاسخ گویی به دست میدهد. وی، براین اساس نتیجه میگیرد که چهارچوب مفهومی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی نظامی منصفانه از جریان اطلاعات میان پاسخ گو و پاسخ خواه به دست میدهد و به حق هر دو طرف رابطه ی مسئولیت پاسخگویی میپردازد. سپس نگارنده ادله ای را برای پشتیبانی از چهارچوب مفهومی مبتنی بر پاسخگویی مطرح میکند. از آن میان، عینیت، اثبات پذیری، و پایایی را به عنوان ویژگی های اطلاعات حسابداری در چهارچوب های مفهومی مبتنی بر مسئولیت پاسخگویی برمی شمرد و بهای تاریخی را به عنوان تنها مبانی ارزش گذاری به رسمیت میشناسد که میتواند ضامن عینیت، اثبات پذیری و پایایی اطلاعات حسابداری باشد. افزون بر این ایجیری نتیجه میگیرد که سود مبتنی بر بهای تاریخی عینی تر و اثبات پذیرتر از سود مبتنی بر بهای جاری است. با وجود این ایجیری معتقد است که عینیت، اثبات پذیری و پایایی هدف نظام حسابداری نیست. وی، انصاف را هدف نظام حسابداری میداند.
جعفر باباجانی؛ داریوش فروغی
دوره 1، شماره 2 ، تیر 1382، ، صفحه 39-60
چکیده
امروزه حسابداری اجتماعی گزارشگری اجتماعی شرکتها، به عنوان یکی از رویکردهای با اهمیت حسابداری مطرح است. در کشورهای توسعه یافته و برخی کشورهای کمتر توسعه یافته، مطالعات و تحقیقات متعددی در رابطه با این بخش از حسابداری بعمل آمده است، اما در کشور ما، تا زمان اتمام این پژوهش، هیچ گونه تحقیق علمی در رابطه با گزارشگری اجتماعی شرکت ها و تعیین ...
بیشتر
امروزه حسابداری اجتماعی گزارشگری اجتماعی شرکتها، به عنوان یکی از رویکردهای با اهمیت حسابداری مطرح است. در کشورهای توسعه یافته و برخی کشورهای کمتر توسعه یافته، مطالعات و تحقیقات متعددی در رابطه با این بخش از حسابداری بعمل آمده است، اما در کشور ما، تا زمان اتمام این پژوهش، هیچ گونه تحقیق علمی در رابطه با گزارشگری اجتماعی شرکت ها و تعیین چهارچوب نظری، اهداف و مقاصد این بخش از حسابداری به عمل نیامده بود. پژوهش حاضر تلاشی در جهت دستیابی به مقاصد پیشگفته است. در این پژوهش با استفاده از روش دلفی، 8 عامل مهم و اصلی به عنوان معیارهای جهت ارتقاء سطح مسئولیت پاسخگویی اجتماعی نظام حسابداری و گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی ایران، شناسایی شد و با توجه به معیارهای پذیرفته شده و براساس امتیازات اختصاص یافته توسط اعضای گروه دلفی به وضعیت موجود هریک از این عوامل، در نظام فعلی حسابداری و گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی ایران، مشخص گردید که نظام فعلی حسابداری و گزارشگری مالی واحدهای انتفاعی ایران از قابلیت های مورد انتظار برای پاسخگویی به مسئولیت اجتماعی، برخوردار نمیباشند.
