نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 استاددانشکده حسابداری علامه طباطبائی
2 دانشجوی دکتری دانشگاه علامه طباطائی
چکیده
طراحی فرایند بهینه گذر از بودجه ریزی سنتی ورودی محور به نظام های بودجه بندی نوین خروجی محور، موسوم
به بودجه ریزی عملیاتی مستلزم توجه ویژه به ظرفیت های مدیریتی و قانونی و زیرساختی لازم است. در اختیار
داشتن نقشه راه مهارت های مدیریت تحول برای هدایت مناسب روند گذار از یک نظام بودجه بندی به دیگری، از
شاخصه های بنیادی موفقیت در استقرار نظام بودجه بندی عملیاتی محسوب می شود. از این رو، شناسایی و
استخراج مؤلفه های کلیدی، یک راهبرد موفق مدیریت تحول از طریق مطالعه تطبیقی در مورد تجارب کشورهایی
که به این مهم دست یازیده اند روشنگر این مسیر خطیر خواهد بود. بررسی روندهای تغییر در بودجه بندی
کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه، مشخص می کند که کشورها مراحل مشخص و متوالی
خاصی را برای استقرار بودجه بندی عملیاتی طی کرده اند.
در این پژوهش، پس از مطالعه مبانی نظری حاکم بر استقرار نظام بودجه بندی عملیاتی و تجارب موفق کشورهای
دارای این نظام بودجه بندی، شاخص های استقرار موفق نظام بودجه بندی عملیاتی در قالب سؤالاتی
مورد نظرخواهی از خبرگان قرار گرفته است. نظرات ابرازی خبرگان، با استفاده از آزمون های آماری مناسب با
هدف کسب اجماع موافق یا مخالف در مورد شاخص های مورد پرسش ارزیابی گردید. در نهایت، این پژوهش
ضمن بیان این واقعیت که پارادایم حاکم بر اجرای نظام بودجه بندی عملیاتی در کشور مناسب ارزیابی نمی شود،
به ارائه مدلی جهت استقرار نظام بودجه بندی عملیاتی در دولت جمهوری اسلامی ایران پرداخته است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
A Performance Budgeting Implementation Model for Islamic Republic of Iran's Government
نویسندگان [English]
- Jafar Babajani 1
- Behrooz Khodarahmi 2
1
2
چکیده [English]
Designing the optimum process of shifting traditional input oriented budgeting toward modern output based budgeting systems; defined as performance budgeting, require a special focus on infrastructural, legal and managerial capacities.
The vital success factor of implementing performance budgeting is accessing evolutionary managerial skills to coordinating suitable transition from a budgeting system to another one, so the recognition and extraction of key factors of an successful strategic evolutionary management according to adaptive research in best practice countries, could be an illustrator of such an important path. Investigating the shifting trends of OECDs countries budgeting practices shows a clear sequential steps in implementing performance budgeting.
In this research, the success performance budgeting indexes in questionary based format gather the experts opinion after a studding the performance budgeting conceptual frameworks of the selected countries successfully implement this view and the appraisal of the reaching consensus about the asked indexes has been done according to the statistical tests.
Finally this research shows that the applied paradigm of performance budgeting in IRAN in not suitable, and present a feasible model of implementing such a view in Islamic Republic of Iran.
کلیدواژه‌ها [English]
- performance budgeting
- economic resource flow
- accrual bases. cost system
- influential institutions
تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها )سمت(.
.2 اتحاد، مهرداد. ) 1354 (. نگاهی به نظام بودجه دولتی ایران )چاپ اول(. مرکز آموزش
مدیریت دولتی ایران.
.3 ایزاک، استفان. ) 1383 (. راهنمای تحقیق و ارزشیابی در روان شناسی و علوم تربیتی )چاپ
سوم(. )ترجمه ی علی دلاور(. تهران: نشر اَرسباران.
.4 باباجانی، جعفر و داوود اقوامی. ) 1367 (. اصول و کاربرد حسابداری در سازمان های دولتی
و غیرانتفاعی )چاپ اول(. تهران: انتشارات سمت.
.5 باباجانی، جعفر ) 1387 (. " تحلیل مبانی نظری و قانونی رویکرد جدید بودجه ریزی سال 1378
. از منظر مسئولیت پاسخگویی"، ماهنامه حسابدار انجمن حسابداران خبر،ه شماره 194
.6 پاکزاد، فریبرز. ) 1371 (. مبانی بودجه ریزی در شرکت های دولت ، ی چاپ اول، انتشارات
می رسند.
.7 حسن آبادی، محمد و علیرضا نجار صراف. ) 1384 (. نیم قرن تجربه آمریکا در نظام های
بودجه ریزی عملیات ، ی چاپ اول، انتشارات بهراد.
.8 حسن آبادی، محمد و علیرضا نجار صراف ) 1386 ( مدل جامع نظام بودجه ریزی عملیات ، ی
چاپ اول، انتشارات مرکز آموزش و تحقیقات صنعتی ایران.
.9 سعیدی، پرویز ) 1382 ( بودجه و بودجه ریزی دولت ، ی چاپ اول، انتشارات علمی دانشگاه آزاد
اسلامی.
.16 سمیعی، عبد المحمد ) 1378 ( دشواری های نظام های مالی نظارت دول ، ت چاپ اول،
انتشارات مرکز آموزش مدیریت دولتی.
.11 شبیری نژاد، علی اکبر ) 1375 ( گستره مالی و ساختار بودجه ای ایرا ، ن چاپ اول، نشر نی.
.12 شریفی، محسن ) 1372 ( "نظام های حسابداری و توسعه ی اقتصادی"، فصلنامه ی بررسی های
- . حسابداری و حسابرسی دانشگاه تهرا ، ن سال اول، شماره 4 )تابستان(: 31 49
.13 صالحی، داوود ) 1379 ( مبانی امور مالی و بودج ، ه چاپ سوم، انتشارات سمت.
.14 صراف، فریدون ) 1356 ( بودجه ریزی دولتی و نظام بودجه ای ایرا ، ن چاپ اول، انتشارات
مدرسه عالی بازرگانی.
.15 عباس زادگان، سید محمود و احمدرضا فتوت ) 1384 ( کاربرد پایایی و روایی در پژوه ، ش
چاپ اول، نشر دفتر پژوهش های فرهنگی.
مدلی برای استقرار نظام بودجه بندی عملیاتی...... 15
.16 عبده تبریزی، حسین ) 1385 ( "نظارت جامع مالی"، ماهنامه ی حسابدار انجمن حسابداران
- - . خبر،ه سال بیستم، شماره 173 )تیر(: 16 21 و 68 69
17. Barton, A., (1999). Public and Private Sector Accounting – The Non Identical Twins. Australian Accounting Review. 9 (2), 22 – 31.
18. Carlin, T., Guthrie, J., (2003), “Accrual Output Based Budgeting, The Rhetoric – Reality Gap”, Public Management Review, 5(2), 145 – 162.
19. Carlin, T., (2003a), ‘Victoria’s Accrual Output Based Budgeting System – Delivering as Promised? – Some Empirical Evidence”, MGSM Working Paper 2003-23.
20. Carlin, T., (2003b), “Unravelling the Capital Charging Riddle – Some Empirical Evidence From Victoria”, Financial Accountability & Management, 19, 73 – 92.
21. Courtis, J., (1998), “Annual Report Readability Variability: Tests of the Obfuscation Hypothesis”, Accounting, Auditing and Accountability Journal. 11( 4), 459 – 471.
22. Edwards, P., and Shaoul, J., (1996), “Reporting Accounting”, Working Paper (Manchester University, Manchester).
23. Gaffney, M., (1986), “Consolidated versus Fund Type Financial Statements: The Perspectives of Constituents”, Journal of Accounting and Public Policy, 5 (3), 167 – 190.
24. Guthrie, J., (1993), “Australian Public Business Enterprises: Analysis of Changing Accounting, Auditing and Accountability Regimes”, Financial Accountability and Management, 9, 2, 101 – 114.
25. Guthrie, J., (1998), “Application of Accrual Accounting in the Australian Public Sector –Rhetoric or Reality?” Financial Accountability & Management. 14 (1), 1 – 19.
26. Guthrie, J., Carlin, T., (2000), “Australian Experiences with Output Based Budgeting: When Theory and Practice Don’t Meet”, The 1999 ASCPA Annual Research Lecture in Government Accounting, ASCPA Research Monograph, Melbourne.
27. Hay D., (1994), “Who Uses Public Sector External Reports? An Exploration”, Accounting Forum, March, 47 – 65.
28. Hayward, D., (1999), “A Financial Revolution? The Politics of the State Budget” in Costar & Economou (Eds), The Kennett Revolution – Victorian Politics in the 1990s, UNSW Press, Sydney.
29. Joint Committee of Public Accounts (JCPA), (2001), Hearing Into Accrual Ouput Based Budgeting, press release, June 2001, Canberra.
30. Jones, L., (1997), "Changing How we Budget: Arron Wildavsky's Perspective", Journal of Public Budgeting, Accounting and Financial Management, 9, 1, 46-71.
31. Jones, L. R., J. Guthrie, and P. Steane, (2001), “Learning from
16 فصلنامه مطالعات تجربی حسابداری مالی، سال یازدهم، شماره 14 ، بهار 4131
International Public Management Reform Experience”, in Jones, L. R., J. Guthrie, and P. Steane, eds, Learning From International Public Management Reform (London: Elsevier-Oxford, 2001), 1-26.
32. Jones, L. R., Guthrie, J. and Steane, P. (eds), (2001) a, b, Learning From International Public Management Reform (London: Elsevier-Oxford, 2001).
33. Management Advisory Board (MAB), 1993, Accountability in the Commonwealth Public Sector, June 1993.
34. McCrae M., and M. Aiken, (1994), “AAS 29 and Public Sector Reporting: Unresolved Issues”, Australian Accounting Review, 4, 2, 65 – 72.
35. New South Wales Auditor General, (2003). Auditor General’s Report to Parliament, Volume 5, p.241.
36. Pallot, J., (1998b), “The New Zealand Revolution”, in Olson et al., eds, Global Warning: Debating International Developments in New Public Financial Management, (Bergen, Norway: Cappelen Akademisk Forlag), 156-184.
)